NAS KEFLAVIK DISESTABLISHMENT SPEECH – 8 SEP 06
Good morning ladies and gentlemen. Ambassador Ingolfsson, Ambassador van Voorst, Admiral Preston, Phil and Allison, Bjarni, Johann, Bjorn Ingi, Jon, Halli, Arni, distinguished guests, fellow Commanders, my Icelandic and American staff, men and women of Naval Air Station Keflavik. I would like to begin by welcoming all of you to the Air Station. And then I would like to state the obvious – that this is the most difficult speech I have ever had to deliver. For the past three years, I have had the great honor of commanding the finest military air field in the world. Bar none. Today, it is with a heavy heart that I – and all of us – bid farewell to her.
In just three short weeks, Keflavik will pass into military history. This facility will officially stand down as a functioning naval air station. We will then complete the process of rolling up the base infrastructure and return a magnificent installation and piece of property. And late on that final day, a transport aircraft will roll down Runway 29, bound for Norfolk taking the remaining U.S. Navy military personnel off the island.
That flight will mark the end of a long and proud legacy – a legacy that stretches back to the darkest days of the Second World War. It was early in 1940 that Adolf Hitler ordered his generals to make preparations for the invasion of Iceland. His plan even included the elimination of her citizens. In response to that threat, America and Great Britain joined with this proud island nation to create the first allied pact of the war. That pact turned out to be a testing bed for the broader NATO alliance that soon followed.
During the Second World War, Keflavik became a major ferrying point for aircraft bound for the European theater. But the most important strategic role filled by this base was the defense of a broad stretch of ocean that came to be known as the G-I-UK Gap. Securing that vital sea and air link proved decisive in winning not just World War II – but also the Cold War. In both conflicts, tens of thousands of allied airmen took off from Kef’s runways – to keep the Gap open.
Some did not return. I do not exaggerate when I say that those brave airmen helped to save Western civilization.
A professor from the United StatesNavalWarCollege once said that “strategy has much in common with real estate. In both endeavors, location is everything.” I am certain that when historians write the final history of the Cold War, Keflavik’s strategic location will feature heavily in those volumes.
But for me, it wasn’t Kef’s latitude and longitude that made it such a decisive part of our victory. Nor was it the superiority of the platforms stationed on our flight lines – the bombers, the fighters, the patrol aircraft. What made the difference was the tremendous effort of the people who were stationed here. At one time or another, the Army, Air Force, Navy, Marine Corps and Coast Guard had a presence in Keflavik. At least four NATO nations have had staff assigned to Keflavik and countless NATO aircrew also maintained detachments here. And many talented and devoted civilian employees labored here to keep this base running.
The aircrews came here from many different countries, and from many different walks of life. On any given day, you could hear them speaking half a dozen languages on our flight lines, and in our mess halls. They were a diverse group, but they all shared one common desire — the desire to live in a world free from tyranny — and they were all willing to put their own lives on the line to achieve that kind of world. I want to spend a few minutes paying tribute to those that served on board this Air Station.
First and foremost, Keflavik’s success was a direct result of the resolve and determination of the Icelandic People. As direct descendants of the Vikings – the world’s first seafaring race – Icelanders have always been keenly aware of the importance of their island. They have also recognized its strategic vulnerability. Their willingness to host a large, continuous American and allied presence is what made Keflavik possible. And their expertise in living and working in a sometimes harsh environment is what kept this base operational for over six decades.
Of the thousands of Icelanders who have worked on this station, I can think of no finer representatives than Haraldur Stefansson and Gudni Jonsson. Halli’s affiliation with this naval air station goes all the way back to the 1950’s as a firefighter, and, until his retirement in 2005, he held the position of fire chief for over a quarter of a century. Iceland is known around the world as the Land of Fire and Ice. Both of those elements are the nemesis of aviation. During his tenure, Halli trained scores of naval firefighters in dealing with this dual threat. Our outstanding safety record is a direct result of his commitment – and of his quiet competence.
Trust me in this – Halli possesses a stack of awards and commendation letters that is thicker than a phone book. But the most significant accolade he received was from his own government – for strengthening defense relations between Iceland and America. In both countries, he is regarded as a fireman’s fireman – and as a true patriot. We were so very fortunate to have employed the services of such an outstanding professional.
Gudni Jonsson likewise has a long history with Naval Air Station Keflavik. His service to our people goes all the way back to 1954. If I were asked what made Gudni’s service so unique I would say it was his loyalty to our mission and to his Commanders. In today’s society loyalty is sometimes thought of as a dying virtue, but not with Gudni. A few years ago in the Washington Post magazine, a short article focused on loyalty in modern America. The point of the article was that Americans are considered to be less loyal to any part of their lives today versus times past. According to the writer, and I quote: “loyalty is a fading value…truth is…Americans prefer it that way” unquote. That is certainly not the case at NAS Keflavik and certainly not with Gudni Jonsson. His tenure at NAS Keflavik spanned five decades and 24 commanding officers, in case you were wondering that is every CO of NASKEF.
When I think of the aviators who flew out of Keflavik, I think of a young officer by the name of Lieutenant Junior Grade Tom Hall. As a member of Patrol Squadron Eight, Lieutenant Hall made his first visit to Iceland back in June 1965 with the initial deployment of the first P-3 squadron. The Keflavik Area of Responsibility was a proving ground for our pilots, a place that challenged their airmanship as well as their ability to lead combat aircrews. Tom Hall excelled at both, and he would later return to Iceland as VP-8’s commanding officer. He led the Tigers through one of the most demanding and successful deployments in their colorful history. Later he returned to be Chief of Staff and then he came back as Commander Iceland Defense Force.
Just two weeks ago it was my distinct honor to welcome Assistant Secretary of Defense Tom Hall back to Keflavik. As commanding officer, it has been my great fortune to have someone of his caliber working with the Government of Iceland over the last several months. But on a personal level, it was just great to welcome back one of the true legends of the VP community.
I may have forgotten to mention that our own Air Force held stewardship over this base until 1961 when the Navy assumed responsibility. Like our naval aviators, many outstanding interceptor pilots have launched their careers from our runways. And I know that the silhouette of the F-15 Eagle is going to be sorely missed over the skies of Iceland. That is why I would also like to recognize those who we shared this great base with for many years. General Tom Hobbins, Commander United States Air Forces Europe is an example of those that served here. He came from a long line of distinguished professionals who have guarded the skies of this precious nation. The Air Force also has an honor roll here – of common airmen who made the most uncommon of sacrifices. We are proud to have shared this base with such patriots. And we wish all of our Air Force friends the best of luck.
Finally – if I may be so bold – I would like to talk about my own experience on this station. Like Secretary Hall, I first came here many years ago as a young lieutenant junior grade. That was 1983 during the Cold War – when a very different strategic reality ruled this place. All of my squadron mates were fully aware of Keflavik’s importance to Western security. We also knew that this station would be the first to go into Harm’s Way.
As I mentioned earlier, location is everything.
That’s why deploying to Keflavik was always such a big deal for the P-3 community. The operational tempo was higher here. And the amount of responsibility placed upon individual aviators, flight officers, aircrew, maintainers, and support professionals was also greater. I don’t have any statistics to back this up. But I am certain that – within my own community – this naval air station produced more officer and enlisted leaders than anywhere else.
As Commanding Officer of the station, I am honored to be one of those leaders to return to this place where we learned so much, to have the opportunity to build upon the reputation of this fine Air Station, and to work hand-in-hand with Iceland’s current day heroes like Bjorn Ingi Knutsson, Jon Bodvarsson and Jonhann Benediktsson. These are the professionals of today that are building a solid future for this airfield and Iceland’s security interests. But, I returned to this place recognizing that the strategic reality that brought Keflavik into being had dramatically changed. The threat to the peace and stability of this region – the threat that kept us here – no longer existed. As stated in the original security pact, we promised to stay here only as long as we were needed.
As Americans, we believe in keeping our promises. Today, we keep that promise.
Although it is difficult for us to say goodbye to this great Air Station, we recognize that our mission here is complete. We leave here with a sense of pride, and a feeling of great accomplishment. However, in no way does our departure signal a change in our commitment to Iceland – or to the people of this wonderful nation. We leave here knowing that the bond between our two nations is strong. And we remain as committed as ever to the core obligation of our alliance – that a strike against any one of us is a strike against us all.
As for this Commanding Officer, it is time for me to close this base – and to return back to my own family, and to my own country. It is therefore fitting that I close with a favorite nautical verse – one that some of my sailors have heard before. It was written over a century ago by an American mariner who longed to return back home. I think it says it all:
Home again, and home again,
America for me!
I want a ship that’s westward bound
to plough the rolling sea.
To the blessed land of Room Enough
beyond the ocean bars,
Where the air is full of sunlight
and the flag is full of stars.
Fair winds and following seas to all of you. Bless, Bless and thank you.
Fire Chief and Seniors (in Icelandic)
Samskifti Slökkvistjóra við yfirmenn varnarliðsins og bandarísk yfirvöld á Íslandi mótuðust af því að það var eindregin vilji beggja aðila að nýta Íslenskt vinnuafl í þágu varnarliðsins eins og hægt var þegar Bandaríski sjóherinn tók við rekstri alls Keflavíkur flugvallar.Vegna þessa áttum við aðgang að stjórnendum sem vildu ákveðin framgang til fyrirmyndar í þessum störfum.
Slökkviliðið var einkar áberandi þar sem við skiftum sköpum í því að tryggja öryggi og framgang verkefna herskyldu varnarliðsins í því sem skifti öllu máli,þ.e. Varnir og öryggi á Norður Atlantshafi og þar með Íslands. 1961 var Sveinn Eiríksson skipaður slökkvistjóri Varnarliðsins og þar með alls Keflavíkurflugvallar. Samskifti hans voru einangruð við yfirmann öryggideildar hersins í fyrstu en færðust síðar yfir til Flugþjónustu deildar.
Þetta þýddi að Slökkvistjóri hafði ekki beinan aðgang til yfirmanns Varnarliðsins heldur var þarna milliliður. Snemma kom í ljós að þessir milliliðir voru oft ekki alveg með á nótunum og því fór Sveinn framhjá þeim og bar upp sín mál beint við yfirmann Varnarliðsins. Þetta kom berlega í ljós þegar kom að samskiftum við Íslensk yfirvöld og þjóðarneyð þar sem við komum að eins og við stóbruna utan vallar að ég tali nú ekki um Vestmannaeyjagosið, þar sem neyðin krafðist, gerði nauðsynlegt að fara beint til Sendiherra Bandaríkjanna til að fá nausynlega aðstoð.
Þetta gerði Sveinn uppá sitt eindæmi með góðum árangri án nokkusr samráðs við milliliði eða ráðuneyti. Svona mótaðist seinni tíminn í samskiftum Slökkvistjóra við yfirmenn Varnarliðsins þannig að þegar ég gerðist Slökkvistjóri var horfið frá að hafa millilið milli mín og yfirmannsins og ég skipaður Deildarstjóri yfir Slökkviliðsinu og flugþjónustudeildar með völd sem giltu Commander í US Navy. Þetta var mjög virk ráðstöfun þar sem þessu fylgdi traust fyrir upplýsingum sem starfsmenn höfðu almennt ekki. (NATO Secret Clearance) Það er nú einu sinni svo að til að traustið á okkar liði þá þurfti að sýna fram á að við værum starfinu vaxnir og koma því beint til yfirmanna án þess að nokkur gæti kastað rýrð á eða eignað sér okkar verk.
Þetta tókst frábærlega og orðstýrinn lifir. Það var áberandi hvað Flotaforingjar (Admirals) sem voru skipaðir til landsins sem yfirmenn alls Varnarliðs á Íslandi lögðu milkið kapp á að sýna Slökkviliðið öllu mektar mönnum í hernum og buðu ítrekað hinum ýmsu Sendiráðum til okkar í heimsókn. Þarna kom fram að við vorum tákn þes að samstarf Varnarliðsins, Íslands og NATO var vel gerlegt á mörkum hers og almennrar þjónustu. Í raun gekk þetta svo vel af því að Yfirmenn varnarliðsins og Íslensk yfirvöld studdu eindregið Slökkvistjóra til góðra verka sem sönnuðust með hinum ýmsu viðurkenningum sem liðinu og einstaklingum hlotnuðust á undanförnum árum. Sem dæmi nefni ég að ég þurfti að stytta úkalls tíma í flugstöð Leifs Eiríkssonar en ráðandi framkvæmdavöld gerðu í því að koma í veg fyrir þetta. Yfirmaður Varnar liðsins samþykkti að ég fengi að skýra hugmyndir mínar fyrir Yfirmanni alls Alashafsflugflotans.
Til stóð að byggja miðsvæðis slökkvistöð og var komin fjárveiting í það, en ég vildi fá nýja bíla og slökkvistöð fyrir minni pening. Admiral Dun Levy kom í heimsókn og við fórum út á flugbrautir saman þar sem ég sýndi honum hvað ég vildi, það var að taka peninga sem færu í nýja slökkvistöð og kaupa fyrir þá nýja slökkvibíla fyrir allan Sjóherinn. Síðan að lagfæra flugskýli sem er gegnt flugstöðinni til að stytta viðbragð við vá þar. Í stuttu máli þá var þetta samþykkt af þessum háttsetta manni , 32 bílar voru keyptir 4 þeirra eru enn í notkun á Kefl.velli. Slökkistöð var gerð í flugskýlinu og $9 miljón dollarar spöruðust. Þetta er aðeins eitt dæmi um jákvæð samskifti. Vel á minnst 12 nýjir starfsmenn voru ráðnir síðar til að manna nýju stöðina eða það sem var kallað stöð#2. Haraldur Stefánsson Slökkvistjóri.
Best reads ever!
This has got to be one of the best reads ever!
Take time to read the whole thing and let it be known………….
WHAT SENATOR JOHN GLENN SAID
Things that make you think a little:
There were 39 combat related killings in Iraq in January.
In the fair city of Detroit there were 35 murders! in the
month of January. That’s just one American city,
about as deadly as the entire war-torn country of Iraq .
When some claim that President Bush shouldn’t
have started
this war, state the following:
a. FDR led us into World War II.
b. Germany never attacked us; Japan did.
>From 1941-1945, 450,000 lives were lost .
an average of 112,500 per year.
c. Truman finished that war and started one in Korea .
North Korea never attacked us
>From 1950-1953, 55,000 lives were l! lost .
an average of 18,334 per year.
d John F. Kennedy started the Vietnam conflict in 1962.
Vietnam never attacked us
e. Johnson turned Vietnam into a quagmire.
>From 1965-1975, 58,000 lives were lost;
an average of 5,800 per year.
f. Clinton went to war in Bosnia without UN or French consent.
Bosnia never attacked us.
He was offered Osama bin Laden’s head on a platter three
times by Sudan and did nothing. Osama has attacked us on
multiple occasions.
g. In the years since terrorists attacked us , President Bush
has liberated two countries, crushed the Taliban, crippled
al-Qaida, put nuclear inspectors in Libya , Iran , and North
Korea without firing a shot, and captured a terrorist who
slaughtered 300,000 of his own people.
The Democrats are complaining
about how long the war is taking.
But ,
It took less time to take Iraq than it took Janet Reno
to take the Branch Davidian compound.
That was a 51-day operation.
We’ve been looking for evidence for chemical weapons
in Iraq for less time than it took Hillary Clinton to find
the Rose Law Firm billing records. It took less time for the 3rd Infantry Division and the
Marines to destroy the Medina Republican Guard
than it took Ted Kennedy to call the police after his
Oldsmobile sank at Chappaquiddick
It took less time to
take Iraq than it took
to count the votes in Florida!!!!
Our Commander-In-Chief is doing a GREAT JOB! The Military morale is high!
The biased media hopes we are too ignorant
to realize the facts
But Wait there’s more!
JOHN GLENN (ON THE SENATE FLOOR)
Mon, 26 Jan 2004 11:13
Some people still don’t understand why military personnel
do what they do for a living. This exchange between
Senators John Glenn and Senator Howard Metzenbaum
is worth reading. Not only is it a pretty impressive
impromptu speech, but it’s also a good example of one
man’s explanation of why men and women in the armed
services do what they do for! a living.
This IS a typical, though sad, example of what
some who have never served think of the military.
Senator Metzenbaum (speaking to Senator Glenn):
“How can you run for Senate
when you’ve never held a real job?”
Senator Glenn (D-Ohio):
“I served 23 years in the United State s Marine Corps.
I served through two wars. I flew 149 missions.
My plane was hit by anti-aircraft fire on 12 different
occasions. I was in the space program. It wasn’t my
checkbook, Howard; it was my life on the line. It was
not a nine-to-five job, where I took time off to take the
daily cash receipts to the bank.”
“I ask you to go with me . as I went the other day…
to a veteran’s hospital and
look those men .
with their mangled bodies .. in the eye, and tell THEM
they didn’t hold a job!
You go with me to the Space Program at NASA
and go, as I have gone, to the widows and Orphans
of Ed White, Gus Grissom and Roger Chaffee…
and you look those kids in the eye and tell them
that their DADS didn’t hold a job.
You go with me on Memorial Day and you stand in
Arlington National Cemetery, where I have more friends
buried than I’d like to remember, and you watch
those waving flags
You stand there, and you think about this nation,
and you tell ME that those people didn’t have a job?
What about
you?”
For those who don’t remember .
During W.W.II , Howard Metzenbaum was an attorney
representing the Communist Party in the USA .
Now he’s a Senator!
If you can read this, thank a teacher.
If you are reading it in English thank a Veteran.
It might not be a bad idea to keep this circulating
Blómaskeið slökkviliðsins
Blómaskeið slökkviliðsins.1986-2005 Haraldur Stefánsson Slökkvistjóri ritar.
1976 var Haraldur Stefánsson ráðinn Varaslökkvistjóri þar eð Sveinn sneri sér að rekstri snjóruðnings deildar ásamt Magnúsi heitnum Ólafssyni sem hlaut titilinn Snow King. Þessi deild sá einnig um alla flugþjónustu fyrir herflugför hvaðan sem þau komu. Þetta verkefni tók það á, að Sveinn Slökkvistjóri hætti afskiftum að Slökkviliðinu að mestu leiti vegan anna og afskiftum að Stjórnmálum Suðurnesja. Svo þegar Sveinn lést um aldur fram 1986 var Haraldur Stefánsson ráðinn sem Slökkvistjóri og Framkvæmdastjóri flugþjónustu .
Ég ætla að setja hér síðasta árshátíðarávarp sem ég flutti til Slökkviliðsmanna og þeir skilja og þekkja það sem sagt er.
Gott kvöld og gleðilega hátíð 2004.
Kveikja kertin. Sendum hlýjar kveðjur til þeirra sem eru fjarri og lasnir.
Við erum mikið glöð að geta komin saman og skemmt okkur enn einu sinni. Kærar þakkir frá okkur hjónunum fyrir boðið hingað.
Ég er afar hreykinn að vera í þessum hóp. Að líta yfir salinn og sjá ykkur öll með bros á vör, upp klædd og ákveðin í að njóta stundarinnar með góðum vinum.
Vinahópurinn starfsbræður og systur. Gömlu félagarnir eru óðum að hverfa á braut ýmist af eigin hvötum eða vegna aldurs. Bera hæst Jón Viðar og Diddi Magg sem hættu núna nýverið. Má ég biðja ykkur að standa upp og af virðingu með óskum um gott gengi skála fyrir öllum þeim sem farnir eru.. Skál.
Einnig liftum við glösum með þökkum til þeirra sem standa vaktina upp í snjó, í stöðinni út í Gekk á símanum, við drekkum þeim öllum þakklætis skál. Ekki megum við gleyma konunum okkar sem alltaf örfa strákana sína til dáða. Herrar mínir drekkum þeirra skál.
Orðstýr lifir, mennirnir deyja. Orðstýr okkar er góður, verkin tala. Enn einu sinni höfum við verið metin númer eitt í okkar deild Navy and Marine Corps fyrir störf unnin á árinu 2003. Nú eru sannarlega tímamót og vert að líta yfir farinn veg með þakklæti. Ég færi öllum fyrrverandi og núverandi starfsmönnum alveg sérstakar þakkir fyrir frábær störf sem hafa orðið til þess að mér var veittur Riddarakross Fálkaorðunnar 17 Júní síðastliðinn. Orðan er vitnisburður ykkar í raun, vitnisburður einstaks hóps Kvenna og Karla sem skara sífellt framúr og bera höfuðið hátt. Það er mikill heiður að í okkar fagi skuli vera handhafi Fálkaorðunnar.
Mikið hefur verið um mannabreytingar á vellinum og starfsemi í endurskoðun, við fylgjumst með því en vinnum okkar störf áfram af alúð. Ekki stendur til nein breyting hjá Slökkviliðinu að ég best veit, ef ég fæ einhver fyrirmæli um slíkt þá verðið þið fyrst til að fá þær fréttir frá mér. Spennandi samningar eru í gangi um framtíð Varnarliðsins sem skifta miklu máli fyrir okkur um ókomna framtíð. Óskandi að það verði niðurstaða öllum til góðs. Okkar lán Íslendinga er að við eigum góðar vinaþjóðir sem við höfum alla tíð unnið heilt fyrir, til öryggis líðfrjálsra manna og af því erum við hreykin.
Það er erfitt að gera upp á milli fólks þegar úrvalið er mikið en ég get sagt margt gott um ykkur öll. Góð regla er að ef ekki er hægt að segja eithvað gott um félaga sinn þá er betra að segja ekki neitt. Ungir menn og konur setja sífellt stærri svip á hópinn okkar sumir finna sig aðrir ekki eins og gengur. Diddi Magg og Viðar hættir og Óskar frá vegna veikinda. Fleiri eru að hugsa sér til hreifings þar á meðal ég, þannig að uppgangur ungs fólks er framundan. Von mín er að vel veljist til ábyrgðar. Slökkviliðsmönnum öllum þakka ég þrautseigju , þolinmæði og góð verk og hlakka til að fylgjast með framtíð hópsins í störfum.. Allt er gott að frétta frá Kosovo okkar félagar þar hafa skilað einstöku starfi sem er rómað af öllum sem til þekkja. Áberandi er að þar kemur þjóðunum illa saman nema allir elska Ísland og okkar menn. Stefán Björnsson er búinn að ná heilsu, það gleður mig mjög og ég er viss ujm að þið eruð öll sama sinnis.
Gæða vottunin stendur enn og við erum að líta yfir verkefni núna Halli Vill, Boggi, Patrick og margir fleiri til að endurnýja vottunina, vottunin er vitnisburður um heilbrigt og heiðarlegt starf sem metið er hátt.
The Fire House Chapel. Slökkviliðskapellan stendur falleg og táknar samstöðu hópsins Óskar og Kó luku nýlega við að klæða neðan á gemsann, kærar þakkir.
Deildin okkar er stór og verkin mörg sem okkur eru falin. Það verður ekki ofsagt hversu áríðandi er að allir geri sitt besta. Ekki hallar á neinn þó ég segi að deildin okkar er til fyrirmyndar og hefur staðið sig einstaklega vel á öllum sviðum, virðist eflast við hverja raun. Veturinn núna hefur verið kröfuharður en þrátt fyrir það halda þeir strikinu í snjónum og halda uppi góðum anda gleði og bjartsýni. Samhentir menn láta hlutina ganga. Yfirkóngurinn Hjörtur heljarmenni brast í grát um daginn þegar snjóaði og héldu menn að hann hefði unnið í Lottó. en var svefngalsi. Gott er að heimsækja strákana hans. Hafið kærar þakkir. Siggi Ara er nú veislustjóri langar að vera Slökkvistjóri, hann stendur sig vel að minnsta kosti segir Áka það. Þau komu til mín í Bústaðin þar ríkir frelsi og þegar Siggi gekk út fyrir verönd eins og góðra bænda er siður í morgunsárið, þá sönglaði Áka allt í einu. He´s got the whole world in his hand. Rúnar Mikli Brandur kom til mín inn á skrifstofu um daginn og sagði að ég yrði að vera fyndinn á árshátíðinni, það fylgdi með að Ragga Bústaðs drottning hefði róið út á vatn um daginn með allar græjur lagst við stjóra og farið að lesa í bók. Kom þar að henni bóndi heldur ófriðlegur og sagði hana stunda veiðiþjófnað og þyrfti hún að koma í land. Hvað er þetta maður ég er bara að lesa ekkert að veiða jú þú ert með allan búnað sagði karlinn. Þá kæri ég þig fyrir nauðgun karl minn ha ég hef ekki snert þig ja þú ert með allar græjurnar sagði frúin.
Ávörp á hátíðum einsog núna hjá mér mótast oft af fortíðinni, menningu dagsins í dag, framtíðinni og kostnaði. Allt á þetta heima hvað með öðru en eitt er víst að í gegnum tíðina þrátt fyrir fortíð, peningaleysi og litla menntun, þá er það eins í dag og áður, Það er trúin sem gefur lífinu þann styrk sem þarf, til að yfirstíga það eina sem við getum átt við., erfiðleika dagsins í dag til uppbyggingar dagsins á morgun.
Gleðilega Hátíð.
Með nýjum herrum og aukinni ábyrgð koma aðrar aðferðir og áherslur. Eitt af því stórkostlegasta sem við tókumst á við á þessum tíma var Vottun samkvæmt stöðlum heimssamtaka slökkvistjóra Norður Ameríku..
- Boðorð leiðtoga. (Jafnt fyrir Brunavarðaþjónustu og annað í heiminum.)
Mannfólkið er órökgjarnt, ósanngjarnt og eigingjarnt. Vertu vinur þess samt.
Ef góðverk þú gerir mun fólk þig telja eigingjarnan og falskan. Samt skal gott gera.
- Ef árangri nærð, falska vini og sanna óvini þú færð. Ná árangri samt.
- Það sem þú gerir vænt í dag er gleymt þann næsta. Hald áfram góðum verkum.
- Heilindi og einlægni gera mann berskjaldaðan. Iðkum samt heiðarleika og einlægni.
- Stórmenni með miklar hugmyndir geta skaðast af lítilmennum. Hugsið stórt þrátt fyrir það
Mannfólki líkar lítilmagninn en dýrkar yfirvaldið. Berjist fyrir lítilmagnan líka. - Það sem maður byggir up á mörgum árum getur fallið á einni nóttu. Byggjum þrátt fyrir það.
- Mannfólk þarf hjálp í raun en getur mótmælt eða ráðist að þér ef þú hjálpar. Hjálpum samt.
- Fórnaðu þínu besta fyrir lífið og vanþakkað það verður. Fórnaðu því besta sem þú átt samt.
Haraldur Stefánsson.
.
Vottunarferlið var flókið, en þar eð allir starfsmenn tóku virkan þátt í að taka til gögn
til sönnunar verka okkar og húsbænda, okkur til stuðnings, þá vannst verkið mjög vel og fengum við hina langþráðu vottun eftir að fulltrúar samtakanna komu og gerðu úttekt á slökkviliðinu með hliðsjón af þeim gögnum sem höfðu verið sett fram..Hér birtist skjal sem barst yfirstjórn Varnarliðsins og Slökkvistjóra þegar vottunin var í höfn.
The Naval Air Station Keflavik Fire Department in Keflavik, Iceland has received Accredited Agency status with the Commission on Fire Accreditation International (CFAI) for meeting the criteria established through the CFAI’s voluntary self assessment and accreditation program. The Commission on Fire Accreditation International (CFAI) met in Dallas, Texas on August 24, 2000 to officially accredit Naval Air Station Keflavik Fire Department. Fire Chief Haraldur Stefansson was present to accept his department’s recognition for completing the self-assessment process. The agency is one of 38, which has achieved Accredited Agency status with the CFAI. Naval Air Station Keflavik Fire Department is the only department outside the continent of America and one of two agencies in the Department of Defense that has been accredited.
Slökkviliðsmenn þurfa að vera vel á sig komnir til líkama og sálar. Í ljósi þess lögðum við mikla áherslu á þjálfun og og markvissa samveru. Til að styrkja þetta tókumst við á hendur ýmis verkefni upp á eigin spítur. Fyrst ber þar að nefna íþróttahús sem við útbjuggum í gömlu slökkvistöðinni. Til að koma því í verk þá máluðum alla brunahana á vellinum og fengum í staðinn efni í íþróttahúsið. Slökkviliðsmenn unnu svo verkið. Það næsta sem við gerðum var að byggja fullkominn fótboltavöll við slökkvistöðina í sjálfboðavinnu. Haraldur slökkvistjóri verandi í bygginganefnd varnarliðsins útvegaði öll tilskilin leyfi og skaffaði tæki til jarðabóta. Hér ber að nefna frábært starf sem Guðmundur Halldórsson innti af hendi að öllum ólöstuðum sem komu að vinnunni. Það er gaman að minnast Braga Guðjónssonar nostra við gróðurinn í kringum völlinn og Hrafns Jónssonar sem reisti glæsilegt stauravirki sem afmarkar einn best Knattspyrnuvöll sem fyrirfinnst á Suðurnesjum og þótt víðar væri leitað.
Tilveru réttur slökkviliðsmanna var okkur mikið alvörumál. Tókumst við á hendur að kenna og þjálfa eftir löggildingar stöðlum Norður Ameríku sem herinn hafði lagt blessun sína yfir sem þeirra vottun á atvinnuslökkviliðsmönnum. Þetta þýddi að í fyrsta skifti voru slökkviliðsmenn á Íslandi að fá viðurkenningu sem fagmenn. Brunamálastjóri Íslands lagði blessun sína yfir þessa fagkennslu og menn uppskáru eftir námsárangri til frama og launa samkvæmt því. Í þessu sambandi ber að geta þjálfunarstjóra Halldórs Vilhjálmssonar sem bar hita og þunga þessa verkefnis.
Aðstaða til þjálfunar í björgunar og slökkvistarfinu er nauðsynleg eins og annað. Okkur tókst að útvega parhús sem hafði verið aflagt. Í þessu húsi útbjuggum við björgunar og reikköfunar gildrur sem mannakapurinn útbjó í sjálfboðavinu. Þessi aðstaða var mikil lyftistöng í þjálfuninni. Við höfðum einnig útbúið okkur olíuelda æfingasvæði á steyptum palli með olíutank sem flugvélabúk. Þessa aðstöðu nýttum við mikið í mörg ár og til okkar komu ýmsar stofnanir til að æfa þar á meðal Landhelgisgæslan og Brunamálastofnun. Reikurinn af þessum æfingum og olían voru mengunarvaldar sem varð að hverfa. Þess vegna, varð að finna aðra lausn. Slökkvistjóri útvegaði Hálfa miljón dollara og fór og keypti flugvél úr ryðfríu stáli sem var sérhönnuð til æfinga fyrir fluvélaelda, án mengunar þar eð hreint gasefni var notað við brunann og allt tölvustýrt til að líkja eftir öllum mögulegum uppákomum.
Andlegt álag starfsmanna og samheldni er lífsnauðsynlegt. Gömul Kapella sem staðsett var í Radarstöð hersins á Hornafirði var á hrakhólum þar eð stöðinni var lokað. Við í bygginganefnd ákváðum að bjarga Kapellunni og fengum Íslenska aðalverktaka til að flytja húsið á Miðnesheiði nánar tiltekið í Radarstöðina þar (Rockville). Þegar þessari stöð var lokað þá beytti ég mér fyrir því að fá leyfi til að staðsetja Kapelluna vil slökkvistöðina okkar á Keflvíkurflugvelli í framhaldi af tillögu Birgirs Þórarinssonar guðfræðings. Mannskapurinn brást vel við og ákvað að endurbyggja húsið og eftir stendur undursamlega fallegt lítið athvarf til íhugunar og friðar fyrir slökkviliðsmenn og aðra. Þessi framkvæmd er jákvæðasta verkefni sem slökkviliðið hefur beytt sér fyrir í allri sögu Slökkviliðsins.
Eiin daginn kom yfirmaður minn upp úr þurru og vildi endilega fá mig til að sýna sér Stöð okkar #2. Við fórum, en þegar við komu aftur upp eftir þá var Slökkvisöðin full af fólki og blaðamönnum og Erla konan mín líka. Í stuttu máli tók ég þarna við Superior Civilian Service Award eða afburða starfa verðlaun í fyrra skiftið af tveim, sem er viðurkenning til allra slökkviliðs manna. Óhjákvæmilega henda óhöpp af og til hjá Slökkviliðsmönnum eins og öðru fólki en það er misjafnt hvernig tekið er á hlutunum til að læra af mistökunum. Daginn eftir verðlaunaafhendinguna fékk ég tilkynningu að einum af stærstu slökkvibifreiðum okkar hefði verið velt. Þegar ég kom á staðinn ný verðlaunaður og horfði uppá allt í hönk þá fannst mér ég vera lítill kall. Rétt í þessu kom yfirmaður minn brunandi á staðinn og bókstaflega keyrði á mig þar sem ég stóð á flguhlaðinu því að hálkan var svo mikil að hann gat ekki stoppað. Ekki þurfti ég að hafa mörg orð við hann af hverju bíllinn hafði oltið og sem betur enginn slasaður að ráði. Allir dæmdu bílinn ónýtan nema við í slökkviliðinu. 12000 dollarar voru útvegaðir fyrir ýmsu efni og slökkviliðsmenn með Sigurð Arason varaslökkvistjóra í farabroddi gerðu við bílinn á einum mánuði og hann var eins og nýr eftir. Nokkru seinna valt annað svona tæki hjá Sjóhernum á Ítaíu. Þar réði ríkjum gamall vinur minn, ég hringdi í hann og bauð honum að senda skemmdan bílinn og 80000 dollara til okkar og við mundum beina til hans notuðum bíl sem var á leið til okkar frá Bermuda. Þetta gekk eftir og strákarnir gerðu við bílinn fyri 10000 dollara og við gátum keypt okkur ný reikköfunartæki fyrir afganginn. Þatta nefni ég því framtak þetta sameinaði enn einu sinni mannsakapinn til góðra verka og spurðist um allan Herinn og varð okkur til góða þegar kom til fjárveitinga, einkum til ferðalaga til BNA og sérnáms þar. Slíkar ferðir starfsmanna voru á þriðja þúsund á þessum árum.
Margur myndi spyrja hvað gerðirðu fyrir strákana í staðinn fyrir öll þessi fjölbreyttu störf sem þeir unnu. Sérstakur bónus var greiddur fyrir aukastörf en ég hafði tök á að veita einstaklingum penigaverðlaun fyrir fórnvísi og nýtti ég það óspart. Í staðinn fyrir að greiða yfirvinnu þá fengu menn að safna sér tímum í frí ef þeir komu til að vinna að óskaverkefnum okkar. Einnig kom ég því til leiðar að starfmönnum mínum nokkrum voru veitt (Meritorius Civilian Service Awards) eða verðlauna medalíu fyrir fórnfýsi í starfi. Lika áttu slökkviliðsmenn inni kaup fyrir unnin störf í hærri embættum og fengu ekki greitt. Ég gat þá borgað þeim smátt og smátt þessa peninga með verðlaunapeningum sem að lokum greiddi að fullu það sem þeir áttu inni.
Orðið mengun komst í notkun um 1986 og eiturefna viðbrögð voru sett í forgang. Sýnt þótti ef að árangur ætti að nást í þessum efnum þá væri engin stofnun betur í stakk búin til að taka þetta að sér en slökkviliðið. Ég fékk öndvegis mann Stefán Eiríksson heitinn varðstjóra til að taka þetta sérvekefni að sér og fórum við saman til BNA til að læra þetta fag. Stefán stjórnaði þessu verkefi æ síðan með miklum sóma og var rómaður var af öllum sem til þekktu.
Fjallabjörgunar sveit stofnuðum við sem nefnd var ORION. Við útbjuggum okkur tæki og tól sem gerðu okkur kleift að framkvæma björgun í öllum aðstæðum á landi og fór sveitin til æfinga vítt og breytt um landið. Einnig tókum við virkan þátt í æfingum herjanna Northern Viking og Partneship For Piece. Eftirlitsmenn með æfingunum höfðu þau orð í mín eyru að æfingar þessar hefðu staðið og fallið með stuðningi slökkviliðsins.
Nokkrir ORION sveitarfélagar í góðum gír.
Starfsframi í okkar tíð byggðist á menntun og reynslu. Við komum okkur upp stöðuhækkunar kerfi og starfsmannanefnd sem fjallaði um starfsumsóknir og stöðuhækkanir. Þessi tilhögun reyndist mjög vel og undu allir sáttir við þetta. Eitt dæmi var þannig að ég þurfti að ráða varðstjóra á eina vaktina og barst mér til eyrna að einn umsækjenda væri sjálfsagður í stöðuna og ekki þíddi að sækja um stöðuna. Þessu undi ég ekki og lét gera könnun meðal starfsmanna um hver umsækjenda væri æskilegastur og hver sístur að þeirra mati í leiðtoga starfið. Sá sem hafði veri talinn sjálfsagður í starfið fékk minnst fylgi og fór það saman með niðurstöðu starfsmannanefndar.
Haraldur var síðastur starfsmanna varnarliðsins sem kvaddur var með sérstöku hófi 2005 eftir 50ára starf að vistöddum fjölda félaga og vina.
Síðasti yfirmaður Varnarliðsins ásamt fúnni til hægri og Haraldi og frú Erlu í miðið í hófinu.
Til upplýsingar um brottför Varnarliðsins þá barst mér þetta í skeyti 2004 í Júní. Ekki átti brottförin að vera óvænt eins og látið var að liggja á Íslandi.
Rear Admiral Michael Holmes, Commander Patrol and Reconnaissance Group was the guest speaker and during his speech casually mentioned the closing of two bases which VP 10 had been making deployments to, Rosy Roads, PR and Keflavik, Iceland. I think we were all aware of Rosy Roads being closed, but news of Keflavik closing was a surprise.
Fyrir Ólaf Eggertsson ritstjóra.
Saga slökkviliðsins eins og hún er skrifuð er að mínu mati vottur um góðan hug þeirra sem að henni standa. Þér Óli minn sendi ég mínar þakkir fyrir þitt fórnfúsa starf.
Legg til eftirfarandi. Þessi skrif mín hér eru afgerandi í réttri sögu Slökkviliðsins og vona ég að þú getir nýtt þér þau.
Í sögu þessa slökkviliðs er aðeins um að ræða 5 slökkvistöðvar I.E. Gamla stöðin eða íþróttahúsið svo nýjas töðin og stöðin í Geck. Slökkviliðs bílar voru staðsettir á tímabili í Hangar #501 og húsi 2084 ásamt mannskap. Þetta var circa 1958-1960 þannig að við gætum sagt stöðvarnar hefðu verið mest 5.
Slökkvistöð í námunda við sjónvarpsstöð á ekki Heima í þessari sögu. Nello Teer verktaki er ekki rétt heldur American Overseas Airlines (AOA). Sagt er í sögunni að Nello Teer hafi komið að rekstrinum ef ég man rétt en það var AOA sem það gerði.
Á einum stað er nefndur Thomas Godbold á að vera svona skrifað en ekki eins og það er í sögunni.
Þar sem myndir af slökkvistjórum eru aftast legg ég til að heildar starfstími hvers og eins sé tilgreindur.
Sveinn 1952-1986 34 ár Slökkvistjóri 1963-1986 23ár.
Haraldur 1955-2005 50 ár. Slökkvistjóri 1986-2005 20 ár.
Sigurður ??? ???? Slökkvistjóri 2005 2006 1 ár.
Ólafur Er ekki slökkvistjóri í slökkviliði varnarliðsins sem sagan fjallar um.
Varðandi KOSOVO þá var það þannig að Utanríkisráðuneytið sem ég starfaði mikið með í ýmsum málum svo sem undirbúningi Northern Viking heræfinga hafði góða reynslu af okkar verkum. Ráðuneytið kom að máli við mig um að útbúa slökkvilið í KOSOVO á Pristina flugvelli. Mér leist vel á þetta sem gæti verið aukin þroski fyrir okkur að glíma við. Yfirmenn Varnarliðsins voru andvígir aðkomu að þessu verkefni og þess vegna þurfti krókaleiðir að þessu. Stefán Björnsson Varðstjóri hjá okkur samþykkti að fara til KOSOVO og hefjast handa við uppbyggingu. Ég varð að setja Stefán í launalaust frí og Íslenska ríkið greiddi launin, þannig var Varnarliðið ekki beinn þátttakandi í verkefninu. Síðan tóku ýmsir góðir menn við af Stefáni sem varð að koma heim aftur vegna sjúkleika. Sérstaklega var sagt í min eyru af ráðamönnum í KOSOVO að starfsmenn frá okkur hefðu borið af í einu og öllu á þessu hamfarasvæði.
Kærar kveðjur Halli Stef.
Flight of the Buffolo
Flight of the Buffolo - one of my favorite books.
Reading the book I got the feeling that the author had lived a long time because of the magnitude of experiences he talks about in the book, but it´s common with great scholars and managers like the Fords, Mother Theresa and Einstein´s, they seem to have more hours in the day than the average person. The basic theory of the book is the assumed ignorance of a herd of buffalos following only one leader be it a stampede for sudden death or inactivity. The word flight in connection with buffalo is the comparison of buffalo with flocks of wild geese that naturally alternate the flock leader´s position to reach their goal. I have had numerous encounters with various types and caliber of people in the last three decades as a manager of emergency services, which are based on team operations to reach the ultimate correct outcome. The book is an excellent document to consult, because it describes very well how to use the power of people as teams for success. I recommend that you read the book from cover to cover and it will give samples how you can, by looking at your habits and selfishness, learn to realize and work with your employees as your leaders. It is amazing how well the authors have put together a message that says, if you demand excellence you will be surprised how many times you get it. This book is about the morality of learning focus and customers and accepting your own common sense responsibility, great performances are not easily obtained.
By reading the book you find how great is great for you:
The questions are magnificent.
Q. How can you focus every person on giving the customer what he really wants?
A. Leadership solution:
- Encourage your people to ask customers.
- Set the example by asking some yourself.
Q. Am I learning fast enough?
A. Leadership solution:
-It´s never fast enough.
Can you become the lead goose instead of the lead bull?
A. Leadership solution:
- Obviously it´s not easy and may not be desirable in some of the military branches.
Speaking of cattle and geese, in my personal hunting life herds of beef graze where I hunt, and I have observed behavior like the book is using as an example and is natural with cattle.
Also, in the goose population when hunting, if I shoot the lead goose confusion abounds in the flock, but for a short time only and it is natural.
We never see cattle used in the circus to do tricks, but sometimes geese. This tells us that it is the same with these animals as man, they can be taught to do something but not tasks of various complexit
U.S.A. TO-DAY 12 DEC. ´94
Mr. Bill Lieshman landed his ultra light plane on Saturday 10, December 1994 at the Tom Yawkey Wildlife Center in Cat Island, South Carolina, ending a 900 mile odyssey for a flock of geese he led from Ontario, Canada. He gathered Canada geese eggs and taught the hatchlings to follow him on foot, then in his plane. Last year he brought a flock to Virginia. Can we become the lead goose? of leading employees, Yes, I am sure if a goose can be trained Homo Sapiens can, and by reading the Flight of the Buffalo begin to convert from herd mentality to high flying innovation in an atmosphere of quality, customer satisfaction and success.
H. STEFÁNSSON
Fire Chief
Saga slökkviliðsins
Slökkvilið Keflavíkurflugvallar 20.02.03 Halli Stef
Ein fyrsta uppákoman sem ég man eftir rifjast upp þegar við förum að tala saman um sögu slökkviliðsins var ,að ég held daginn eftir að ég byrjaði að vinna hérna, þegar þota í flugtaki af braut 12, sem er 11 í dag, missti afl og hrapaði í höfnina í Njarðvík. Það voru tveir menn um borð.
MJÖG ÓSKÝRT – SLÆM UPPTAKA
Í einu útkalli sem ég lenti í á sjúkrabíl (einu sinni var sjúkrabíll í slökkviliðinu) hafði P-2 vél lent og brann á brautarmótum 16/20. Ég sá þetta nú ekki sjálfur en þegar ég kom keyrandi út á braut 30 (nú 29) þá kom allt í einu á móti okkur skoppandi vængendi.
MJÖG ÓSKÝRT – SLÆM UPPTAKA
Þetta var allt öðruvísi á þessum tíma og allt eiginlega barns síns tíma. Vélar flugu miklu lægra, þoldu illa veðrið og mun meiri möguleikar á því að illa gæti farið. Þeir sem áttu að bregðast við ef eitthvað færi úrskeiðis þar sem mannlegur kraftur var nærri voru miklu ver undirbúnir. Þetta fer allt saman með breyttri tækni. Í dag er þetta allt miklu auðveldara og einfaldara.
Það hefur komið fyrir af og til að kveikt hefur verið í, jafnt ungir sem aldnir, bæði af klaufaskap og yfirlögðu ráði. Ef eitthvað slíkt kemur fyrir þá er viðkomandi strax sendur burt héðan og fær ekki að vera stundinni lengur á Íslandi á vegum hersins.
Áður fyrr var mun meira um sígarettureykingar en er í dag. Þá var hluti af aðal forvörnunum ,,Don´t smoke in bed” áróðurinn okkar sem þið kannist við. Nú til dags er nánast ekkert talað um þetta. Áður fyrr var þetta algengt. Við lentum margoft í því að hirða fólk hálfdautt úr rúmunum á meðan logana lagði úr sængurfötum þeirra.
Eitt sinn kviknaði lítillega í fötum manns hér á vellinum og ekki vildi betur til en svo að félagi hans sem stóð fyrir aftan hann hellti bensínfötu (sem hann hafði við höndina) yfir hann í þeirri von að slökkva í honum. Óhugnaleg óhöpp hafa átt sér stað hér þótt þau hafa ekki verið ýkja mörg. Það hefur komið fyrir að menn hafa sogast inn í þotuhreyfla. Það hafa verið mörg önnur atvik eins og þau útköll sem við fengum utan vallar, það var oft hringt í okkur fyrst en slökkviliðið á Suðurnesjum seinna.
Svo ég segi ykkur frá meiru þá var gamla slökkvistöðin flutt yfir í húsnæðið sem hýsir stöðina í dag um árið 1966 og sennilega verður ný stöð reist hérna einhverns staðar á miðjunni.
Við erum búnir að tala um söguna frá því fyrir 1985 og starfsmennirnir hafa verið nokkuð margir í gegnum tíðina en það hefur talsvert fjölgað í okkar röðum frá 1986.
Eldurinn er og verður alltaf eins en möguleikarnir á óhöppum eru í dag allt öðruvísi. Maður verður að gera ráð fyrir hinu versta en þó vona hið besta.
Íslendingar tóku við þessari starfsemi árið 1963 að meira eða minna leyti. ÓSKÝRT Það er ekkert slökkvilið til í heiminum sem hefur notið frægðar fyrir slíkt.
Við höfum eflt eftirlit og aukið samvinnu við almenning og þá sérstaklega í heimahúsum þar sem hættan er yfirleitt mest. Það hafa verið teknar saman tölur úr öllum heiminum og komið í ljós að lang algengast er að fólk deyji af völdum reyks á einkaheimili sínu þar sem það hefur næði til að gera þá hluti sem það vill hvort sem það er vel eða illa. Maður veit aldrei hvað er fyrir innan útidyrahurðina á næsta húsi. Við höfum verið svo heppnir að fá að koma inn fyrir. Við höfum komið á framfæri boðskap okkar um það hvað fólk getur gert sjálfu sér til hjálpar til að draga úr hættu á eldi og reyk.
Það er stundum verið að tala um brunavarnir sem sölumannsstarf en í raun og veru er sölumennskan afstæð hjá langflestum, allavegana þeim með eittvert vit og hefur gengið í skóla sem er nú yfirleitt gert, það gerir sér fyllilega grein fyrir afleiðingum þess að fylgja ekki öryggisreglum (hvort sem það er að keyra bílinn sinn eða hlaupa afturábak niður stiga – það hlýtur eitthvað einhvern tímann að gerast). Fólk veit þetta og hverjar afleiðingarnar eru en það þarf stundum að sýna fyrirhyggju og vera með áætlanir. Viðhorf margra markast af því að ,,þetta reddast” þ.e. að hlutirnir bjargast. Það er ekki hægt að hafa það svoleiðis endalaust því það kemur að því að það verður ekki lengur hægt að bjarga málunum.
Orðstír okkar, vinnureglur og heilindi í starfi eru til marks um það að við náum markmiðum okkar og það má sjá frammi á gangi á þeim viðurkenningum sem okkur hefur hlotnast. Nýjasta dæmið er það þegar við skoðum hvert einasta atriði sem við gerum hér s.k. sjálfsskoðun eftir þessu alþjóða staðlaða kerfi sem segir til um það hvernig slökkvilið á að vera rekið. Við fórum eftir þessu kerfi og fengum síðan hingað lærða menn úr þessum geira til að skoða og meta hjá okkur aðstöðu og aðbúnað. Við komumst að raun um að þetta var sem best væri á kosið hjá okkur þ.e. reglur og siðir eru hér eins og þeir eru réttastir. Sumir af þessum köllum sem hafa verið að skoða hjá okkur segjast hafa aðrar vinnureglur en við. Hvort þetta geri okkur eitthvað betri eða verri þess vegna er hins vegar allt annar handleggur og eins og ég sagði áðan þá veit ég ekkert hvað við myndum gera ef upp kæmi allt færi í bál og brand þar sem t.d. stór flugvél full af farþegum brotlenti inn í mitt flugskýli. Maður veltir þessu óneitanlega fyrir sér. Þó veit ég það, að þegar mikið er af fólki á svæðinu, hvort það er slökkviliðinu eða aðrir, að þeir sem mæta fyrstir á staðinn munu bara fara að vinna eftir því sem þeim hefur verið kennt og þeir verið þjálfaðir til og þeir bera manndóm og gáfur til að skilja. Eins og okkar menn – þeir ganga bara til verks – og það er enginn slökkviliðsstjóri sem segir þeim það til eða frá. Þeir mæta á vettvang eftir fyrirfram ákveðnu kerfi og vinna sitt starf sem þeir hafa verið þjálfaðir til. Síðan getur neyðarkallið komið og vinnan í því nær lengra og þurfa þá að koma inn fleiri menn, fleiri hugmyndir og meira lið yfirleitt. Það er samt gott að gera sér grein fyrir því að þetta er svona. Það á að bjarga því sem bjargað verður.
Ég get sagt ykkur frá því þegar ég byrjaði hérna, frá því ég frétti það að við vorum búin að missa slökkvistjórann, að þá kom yfirmaðurinn á skrifstofuna til mín, ég var þá vara- slökkvistjóri, og sagðist vanta slökkvistjóra og að nú skyldi ég kvitta undir og ekki meira með það. Það var svolítið gaman að þessu því kafteinninn, Captain George McLoyd, sagði mér að síminn hjá sér væri rauðglóandi vegna þrýstings manna úr Reykjavík sem vildu koma sínum manni hingað að.
Óli:,,??”
Já það er til hjá landhernum í Þýskalandi, einhverjir slökkvistjórar en það er hvergi eins og hérna. Það eru til dæmis hermenn í slökkviliðum og það myndi þá vera borgarar og hermenn með þýskum slökkvistjóra en þá er í raun Ameríkani með honum eða yfir honum sem sér um kanana og hermennina. Þannig að það er enginn slökkviliðsstjóri til í slökkviliði bandaríska hersins með minn ,,status” og hefur aldrei verið til. Hann varð ekki til fyrr en ég gerðist slökkviliðsstjóri.
Óli: ,,Af hverju ekki?”
Þeir hafa bara ekki treyst mönnum til þess. Þegar ég gerðist slökkviliðsstjóri þá var gerður samningur upp á fleiri blaðsíður sem kom beint við bæjarstjórann til þess að hreinlega að koma málum slökkviliðsins á framfæri ef ég þyrfti á því að halda án þess að þurfa að fara bakdyra megin eins og raunin var áður.
Óli: ,,Segðu mér Halli, hver er yfirmaður þinn?”
Það er flotastöðvarforinginn.
Óli: ,,??”
Nei, nei. Það kemur fyrir að hann ber sig upp með eitthvað þegar hann vantar einhverja aðstoð. ,,Boyscouts of America” komu hingað fyrir skemmstu og vantaði húsnæði. Ég sagði flotaforingjanum að senda strákana bara til okkar og að við myndum redda þeim svefnpoka og láta þá gista í íþróttasalnum. Hann var voðalega ánægður með það. En ég hef alltaf látið það vera þannig hjá okkur að ef það er eitthvað sem ekki er hægt að gera þá skulu menn bara koma og tala við okkur hér í slökkvistöðinni. Við myndum hjálpa til.
Það var allt ómögulegt um daginn þegar átti að flytja C-117 flutningavél í safn vestur að Hnjóti. Ég sagði: ,,Við skulum bara gera þetta. Þetta er fín æfing fyrir slökkviliðið að vinna við flugvél og taka hana í sundur”. Í dag er flugvélin komin vestur. Það eru ekki allir sem myndu gangast undir þetta.
ÓSKÝRT Ferðalagið vestur í ,,Alert” hefur alla tíð þótt af langt. Þess vegna var hér í gamla daga ( u.þ.b. 1960) það sem kallaðist símaþjónusta þar sem símadömur svöruðu. Þegar var hringt í 17 og beðið um slökkviliðið þá svöruðu þær og tengdu svo yfir í slökkvistöð ef það var eitthvað um að vera. Það þýddi að við þurftum ekki að hafa vakandi símklefa af því það var einhver sem vaktaði neyðarnúmerið. Nú í dag er þetta orðið allt öðruvísi. Nú gildir alþjóðanúmerið 911. Ef fólk hringir í 112, sem er neyðarnúmerið á Íslandi og í Evrópu, þá færist það yfir í 911 ef það er hringt hér innan vallar í 112. Í dag er maður á símanum og búinn að vera í nokkuð mörg ár. Þetta er orðin símstöð. Það er enginn sem ,,monitorar” þ.e. enginn sem situr vakt yfir þessu. Það er skápur hérna frammi og búinn að vera í nokkur ár með lyklum í ….ÓSKÝRT og það hefur aldrei verið neitt að. Svona eru öll störfin sem menn vinna hérna.
Óli: ,,Þið hljótið að hafa gott orð á ykkur hjá Bandaríkjamönnunum”
Við höfum búið í haginn. Það er það sem fer á slysstað.
Þjálfunin byggir þá upp á ákveðinn máta. Svo höfum við húsreglur eða það sem við köllum ,,Standard Operating Procedures” og höfum við alltaf stuðst við þær. Iðnmálastofnunin hefur verið með námsstjóra hjá okkur til að fræða menn um þessa siði okkar þ.e. um að hafa standandi starfsreglur – hver á að gera hvað, hvenær, hvernig, hvers vegna og með hverju eins og í okkar S.O.P. ´s.
Þessir menn sögðu einmitt að það væri ekkert annað fyrirtæki til í íslenska þjóðfélaginu sem starfaði nánast á erlendum vettvangi og eftir erlendum reglum. Í stuttu máli sagt að ekkert fyrirtæki væri til sem kæmist með tærnar þar sem slökkviliðið á Keflavíkur-flugvelli væri með hælana – í raun og veru. Ég efast þó um að við njótum þess sannmælis almennt í okkar íslenska þjóðfélagi.
Í upphafi voru bara tvær vaktir með u.þ.b. 45 mönnum á hverri og þar af voru 15 eftirlitsmenn. Svo breyttum við þessu í kringum 196?. (Sumir voru sem sagt eftirlits- og slökkviliðsmenn samtímis)/Hann var eftirlitsmaður á meðan hann var að vinna, gerði ekkert annað allan daginn og fór svo í útköll sem vara varðstjóri á dælubíl á nóttunni. Þjálfunardagar voru um helgar, á laugardegi eða sunnudegi. Seinna meir vildu menn bæta um betur og voru einstaklingar ráðnir, af yfirlögðu ráði, af götunni vegna þess að þeir höfðu enga reynslu af slökkviliðsstörfum. Það hefur nefninlega viljað loða við menn sem fullorðnast og eldast að þeir missa smám saman áhugan á því sem þeir eru að gera.
Við höfum haft það sem sið að taka unga menn af vöktunum, sem hafa óskað eftir því að gerast eftirlitsmenn og sýnt starfinu áhuga.
Brunaeftirlitið hérna fer eftir ákveðnum stöðlum og í því felast mikil tengsl við fólk – þetta er nátturulega ekki lögreglulið heldur leiðbeinendur sem vilja öllum vel.
Þegar staðlar ríkjanna tveggja (Íslands og Bandaríkjanna) rekast á og sá íslenski gengur lengra, að okkar mati, þá er stuðst við hann. Nýja flugstöðvarbyggingin í Leifsstöð er til að mynda byggð samkvæmt fyrirmælum okkar og mínum undirskriftum.
FALLAÐ UM FJÖLMIÐLAFÁR Á ÍSLANDI
Fólk temur sér það sem við höfum haft fyrir þeim varðandi uppræðslu og kennslu á sviði brunavarna s.b.r. ,,Operation Edith”. Ég talaði við konu sem sem sagði að fræðslan sem hún hlaut í skóla er hún var krakki hér á Íslandi hafi gagnast henni í Bandaríkjunum mörgum árum síðar.
Við fengum fyrstu reykskynjarana sem bárust til Íslands. Það hefur enginn sagt að það mætti ekki fá þetta þ.e. að þetta væri bannað en þeir hafa kannski tileinkað sér það sem þeir hafa séð að virkar annars staðar. ?
Það er svo margt sem hefur komið héðan til íslensku slökkviliðanna sem eru dreifð út um allt land og ber helst að nefna tæki, mannskap og þekkingu. Aftur á móti er ekkert verið að tala um það að starfshættir slökkviliðsins á Keflavíkurflugvellihafi verið eitthvað viðmið annarra slökkviliða.
My years working for the military – (in Icelandic)
- Upphaf
Fyrsti slökkvistjórinn sem ég vann með hét Fanslan, síðan kom Davis, svo Philipps, Robinson, Sveinn heitinn og núna ég sjálfur.
Fram að árinu 1961 sá bandaríski flugherinn um rekstur varnarstöðvarinnar en þá tók sjóherinn við rekstrinum og þetta varð að sjóherstöð. Þeir tóku ákvörðun um framtíðarskipan slökkviliðsins, er þeir sáu hvernig liðið var rekið, að þessu yrði að breyta. Þá kom upp sú hugmynd að breyta skipan mála varanlega til að beggja hagur yrði hafður í fyrirrúmi, íslenska ríkisins og þess bandaríska, að setja Íslendinga í að reka slökkviliðið. Þessi hugmynd þróaðist fram að árinu 1963 og þá var gerð alvara úr þessu ,Captain Ellison flotastöðvarstjóri gerði það og Sveinn Eiríksson tók að sér slökkvistjóra-stöðuna. Við hinir sem vorum með honum í þessu tókum við hinum ýmsu embættum sem þurfti að manna og hermennirnir hurfu alveg frá okkur um 1967. Við vorum þá nýfluttir í þetta hús 848 úr byggingu 843 sem er hinum megin við götuna s.k. gamla slökkvistöð og var upphaflega flugstöð Keflavíkurflugvallar í stríðinu og þar fóru flugfélögin öll í gegn, K.L.M., T.W.A., B.O.A.C, PanAm o.f.l.
Fyrirmenni þessara tíma Eisenhower, Churchill og allir þessir karlar komu í gömlu stöðina okkar meðan hún var flugstöð.
Á þessum tíma vorum við með auka slökkvistöðvar hér og þar. Til að mynda í kringum árið 1956 vorum við með húsbrunadeild í byggingu 501, þar sem nú er Transportation (mótorstöð) Public Works, við vorum þar með aðstöðu uppi á lofti. Svo vorum við í húsi n.r. 2118 á verktakasvæðinu með húsbrunaslökkvibíl á tímabilinu 1956-57. Það var vegna þess að verktakastarfsemin var svo umfangsmikil að við urðum að hafa slökkvi- og björgunarlið þar. Þá var verið að endurbyggja flugbrautirnar og mikið umfang erlendu verktakanna ,,Nello Teer” og ,,Hamilton” vegna þess.
Í vesturhluta svæðisins, þar sem stöð 2 er núna, vorum við með flugvéladeild 1958 út af sprengjuflugvélum og eldsneytisvélum sem tóku eldsneyti á s.k. K-taxa sem nú er notaður sem ökubraut fyrir Flugleiðir frá nýju flugstöðinni að braut 11.
2. Sveinn Eiríksson
Óli: ,,Hvernig myndirðu lýsa Sveini?”
Ég get lýst Sveini þannig að það var ákaflega erfitt að vinna með honum og það voru ekki allir sem skildu hans máta. Hann var ákaflega mikið fyrir sjálfan sig og að hann nyti hlutanna fyrir sjálfan sig. En samt sem áður var hann afar hreinræktaður í því að skila vel af sér því starfi sem hann tók að sér. Eitt af mínum gæfusporum var það að verða hans hægri hönd árið 1976 og fá að njóta þess að vinna með honum erfitt starf í tíu ár. Síðan hef ég verið hér slökkvistjóri í 17 ár. Ég held að ég hafi ráðið betur við þetta eftir að hafa verið með Sveini og að hafa unnið með honum, vita þess vegna hvaða hætti maður á ekki að nýta til rekstrar eða stjórnsýslu. Það er lærdómurinn sem ég lærði.
Sveinn var kraftaverkamaður. Hann gat með mikilli hörku komið ótrúlegustu málum í höfn og gert það vel og ég tel vandfundinn mikilhæfari maður til svoleiðis kraftaverka og vera nánast yfir lög og reglur hafinn meðan verkin klárast. Aftur á móti átti hann stundum erfitt með að átta sig á því að það þurfti að fara eftir lögum og reglum en hann náði engu að síður ótrúlegum árangri og á ekkert annað en gott skilið fyrir sitt framlag til slökkviliðsins á Keflavíkurflugvelli og því sem á bjátaði í Eyjum.
Mannafli og vaktir
Í snjóruðningsdeildinni eru í dag 59 menn og í slökkvideildinni 101 manns – s.s. 160 manns í dag sem sinna þessum störfum sem að okkur snúa. Fram að 1961 voru tvær vaktir með 45 manns en eftir það (um 1963) var þeim fjölgað í þrjár með 16 manns á vakt. Við bjuggum til D-vakt 1977 til að koma betra formi á vinnu starfsmanna í stað þess að hafa þá hlaupandi á milli vakta – kom þá hálf vakt inn og leysti hálfa vakt af og hefur það gengið ljómandi vel.
Við erum búnir að tala um söguna frá því fyrir 1985 og starfsmennirnir hafa verið nokkuð margir í gegnum tíðina en það hefur talsvert fjölgað í okkar röðum frá 1986. Eldurinn er og verður alltaf eins en möguleikarnir á óhöppum eru í dag allt öðruvísi. Maður verður að gera ráð fyrir hinu versta en þó vona hið besta.
Íslenskir starfsmenn tóku við þessari starfsemi árið 1963 að meira eða minna leyti. Þannig að allir bandarískir borgarar hurfu á braut, nokkrir hermenn voru þangað til 1966. Það er ekkert slökkvilið til í heiminum sem hefur notið frægðar fyrir slökkvistörf sem slík en margir hafa notið frægðar fyrir forvarnir.
Stjórnun
Orðstír okkar, vinnureglur og heilindi í starfi eru til marks um það að við náum markmiðum okkar og það má sjá frammi á gangi á þeim viðurkenningum sem okkur hefur hlotnast. Nýjasta dæmið er það þegar við skoðum hvert einasta atriði sem við gerum hér – s.k. sjálfsskoðun eftir þessu alþjóða staðlaða kerfi sem segir til um það hvernig slökkvilið á að vera rekið. Við fórum eftir þessu kerfi og fengum síðan hingað lærða menn úr þessum geira til að skoða og meta hjá okkur aðstöðu og aðbúnað.
Við komumst að raun um að þetta var sem best væri á kosið hjá okkur þ.e. reglur og siðir eru hér eins og þeir eru réttastir. Sumir af þessum körlum sem hafa verið að skoða hjá okkur segjast hafa aðrar vinnureglur en við. Hvort þetta geri okkur eitthvað betri eða verri þess vegna er hins vegar allt annar handleggur og eins og ég sagði áðan þá veit ég ekkert hvað við myndum gera ef upp kæmi að allt færi í bál og brand þar sem t.d. stór flugvél full af farþegum brotlenti inn í mitt flugskýli. Maður veltir þessu óneitanlega fyrir sér.
Þó veit ég það, að þegar mikið fólk er á hættusvæðinu, hvort sem það er í slökkviliðinu eða aðrir, að þeir sem mæta fyrstir á staðinn munu bara fara að vinna eftir því sem þeim hefur verið kennt, þeir verið þjálfaðir til og þeir bera manndóm og gáfur til að skilja.
Eins og okkar menn – þeir ganga bara til verks – og það er enginn slökkviliðsstjóri sem segir þeim það til eða frá. Þeir mæta á vettvang eftir fyrirfram ákveðnu kerfi og vinna sitt starf sem þeir hafa verið þjálfaðir til. Síðan getur neyðarkallið orðið stærra og vinnan í því meiri og þurfa þá að koma inn fleiri menn, fleiri hugmyndir og meira lið og kemur þá til kasta stjórnenda. Það er gott að gera sér grein fyrir því að þetta er svona. Til að bjarga því sem bjargað verður þarf gott skipulag.
Ég get sagt ykkur frá því þegar ég varð slökkvistjóri þegar Sveinn slökkvistjóri lést 1986. Þá kom yfirmaður hersins á skrifstofuna til mín, ég var þá varaslökkvistjóri, og sagðist vanta slökkvistjóra og að nú skyldi ég kvitta undir og ekkert meira með það.
Það var svolítið gaman að þessu því yfirmaðurinn, Captain George McLoyd, sagði mér að síminn hjá sér væri rauðglóandi vegna þrýstings manna úr Reykjavík sem vildu koma sínum manni hingað að þessu starfi.
Óli: ,,Eru nokkurs staðar innfæddir slökkvistjórar hjá ameríska hernum”?
Já, það er til hjá landhernum í Þýskalandi, einhverjir slökkvistjórar en það er hvergi eins og hérna. Það eru til dæmis hermenn í slökkviliðum og það myndi þá vera borgarar og hermenn með þýskum slökkvistjóra en þá er í raun Ameríkani með honum eða yfir honum sem sér um kanana og hermennina. Þannig að það er enginn slökkvistjóri til í slökkviliði bandaríska hersins með minn ,,status” og hefur aldrei verið til. Hann varð ekki til fyrr en ég gerðist slökkviliðsstjóri.
Óli: ,,Af hverju ekki” ?
Þeir hafa bara ekki treyst mönnum til þess. Þegar ég gerðist slökkviliðsstjóri þá var gerður samningur upp á fleiri blaðsíður sem veitir mér beinan aðgang að yfirmanni varnarliðsins til þess að hreinlega koma málum slökkviliðsins á framfæri ef ég þarf á því að halda en ekki þurfa að fara bakdyra megin eins og raunin var áður.
Óli: ,,Segðu mér Halli, hver er yfirmaður þinn” ?
Það er flotastöðvaforinginn. Kafteinninn eins og hann er kallaður.
Óli:,,Er hann mikið að skipta sér af því sem við gerum daglega” ?
Nei, nei. Það kemur fyrir að hann ber sig upp með eitthvað þegar hann vantar einhverja aðstoð. ,,Boyscouts of America” komu hingað fyrir skemmstu og vantaði húsnæði.
Ég sagði flotaforingjanum að senda strákana bara til okkar og að við myndum útvega þeim svefnpoka og láta þá gista í íþróttasalnum. Hann var voðalega ánægður með það.
Ég hef alltaf látið það vera þannig hjá okkur að ef það er eitthvað sem ekki er hægt að gera þá skulu menn bara koma og tala við okkur hér í slökkvistöðinni. Við myndum hjálpa til.
Það var allt ómögulegt um daginn þegar átti að flytja C-117 flutningavél í safn vestur að Hnjóti. Ég sagði: ,,Við skulum bara gera þetta. Þetta er fín æfing fyrir slökkviliðið að vinna við flugvél og taka hana í sundur.” Í dag er flugvélin komin vestur. Það eru ekki allir sem myndu gangast undir þetta.
Snjóruðnings- og hleðsludeild
Slökkviliðið stækkaði samhliða auknum ábyrgðum sem á okkur voru lagðar og 1975 kemur flugbrauta snjóruðningsdeildin til sögunnar undir merkjum slökkviliðsins. Það kom til af því að flugvöllurinn var ítrekað lokaður. Það voru hermenn á vegum bæjarverkfræðings sem sáu um þetta, og það var bara svo illa að þessu staðið að varnarstöðin var nánast lokuð megnið af vetrinum vegna slóðaháttar. Það var endanlega tillaga frá íslenska ríkinu að fela slökkviliðinu þetta verkefni og Pétur Guðmundsson fyrrv. flugvallarstjóri beitti sér fyrir því að þetta átti sér stað. Ég á gömul bréf frá sendiherrum, herforingjum og Pétri um þetta mál og hvað þetta var orðið alvarlegt. Sveinn heitinn Eiríksson tók þetta að sér og úr varð að stofna nýja stöðu og ég gerðist varaslökkvistjóri hans út af þessari auknu starfssemi. Síðar komu upp leiðindi við flugfrakt hersins og almenna þjónustu við hervélar og það féll svo inn í annað sem var um að vera á Keflavíkurflugvelli s.k. ,,Memorandum of Understanding” (1974) og fól það í sér að Bandaríkjamenn vildu fækka hermönnum og ráða Íslendinga í staðinn og urðu úr því til um 400 stöður – hermönnum fækkaði og Íslendingum fjölgaði og þá passaði það inn að setja X-fjölda manna inn í snjódeildina og jókst hún og stækkaði. Á sama tíma komu upp þessi leiðindi í tengslum við flugfraktina – mikið hafði verið þar um óhöpp og í ljós kom að hermenn höfðu verið með eiturlyf o.þ.h. í fórum sínum og þá var þetta lagt niður og við beðnir um að taka þetta að okkur (1976) og þá var það sem Sveinn bað mig um að koma með sér á dagvaktina og gerðist ég varaslökkvistjóri til þess að hann gæti ráðið við öll þessi verkefni. Vorum við saman í þessu í tíu ár eða þar til Sveinn lést langt um aldur fram 1986 og ég tók við slökkvistjóraembættinu. Síðan stækkar þetta enn frekar og 1989 tókum við við allri ábyrgð á fuglafælingu á vellinum og ég var titlaður ,,Bird Control Officer”. Við tvínónuðum ekkert við þetta, notuðumst við haglabyssur og síðan hafa fuglar ekkert verið til vandræða. Árið 1980 færðum við þotugildruþjónustuna frá slökkviliðinu til snjódeildarinnar.
Eldvarnareftirlit
Þegar við byrjuðum voru 15 hermenn á vakt á hverjum degi í brunavarnareftirliti. Upp úr 1964 fórum við íslendingarnir að búa til s.k. ,,on duty fire captain” og ,,on duty fire inspector” og sá maður var úti á eftirlitsferðum allan daginn en var svo á ,,Engine Company” á nóttunni. Við vorum bara þrír eftirlitsmenn s.s. Ástvaldur, Stebbi Eiríks og ég og vill ég meina það að það hafi verið sterkasti kjarni sem nokkurn tímann hefur unnið að brunavörnum. Helgast það væntanlega af því að við vorum eiginlegir frumherjar sem bjuggum til prógrömmin sem enn er notast við í dag. Ég bjó persónulega til það sem kallast ,,Operation Edith – exit drill in the home” var sá fyrsti sem kynnti það og vann í því. Það kom til af því að það kviknaði í húsi í hverfi sem kallaðist ,,Rosebud area”, það voru braggar sem fjölskyldur bjuggu í. Þar kviknaði í herbergi, það slökkt og menn settir á vakt. Svo var talið að það þyrfti ekki lengur að vakta og fólkið svaf í hinum enda hússins – í tveimur íbúðum af þremur. En svo um nóttina blossaði þetta bál upp aftur. Það versta sem getur nokkru sinni hent slökkvilið er að fara af stað en slökkva ekki bálið að fullu – það var farið of snemma á brott.
Upp úr þessu fór ég að búa til áætlun, til þess að bæði vekja okkur betur af svefninum gagnvart þessu og eins að útskýra fyrir fólki hvað það getur gert til að bjarga sjálfu sér þar til slökkviliðið kemur.
Í dag er nú svo komið að við höfum farið út í að ráða ekki fólk af slökkvibílum sem eftirlitsmenn, heldur reynt að fá fólk beint inn sem eftirlitsmenn og frætt það upp í forvörnum. Þeirra stærsta verkefni er uppfræðsla gagnvart nýjum kynslóðum.
Það er svo makalaust hvað nýju kynslóðirnar hugsa öðruvísi en áður var – nú er mun meira öryggi á ferðinni og fólkið hugsar mun meira um þetta. Hér í gamla daga voru alls kyns olíukyndingar og hermennirnir sváfu í opnum skálum með einn ofn í miðjunni sem var kyntur fyrst með koli og koksi en síðan með olíu. Það var alltaf að kvikna í út frá þessu. Í dag er þetta ekki svona, nú er meira að segja hitaveita hjá Varnarliðinu. Reykingar hafa einnig breyst mikið – við fengum oft útköll út af fólki sem hafði sofnað út frá sígarettum í bólum sínum. Við sögðum stundum:,,Who want´s to wake up dead from smoking in bed?”
Við höfum eflt eftirlit og aukið samvinnu við almenning og þá sérstaklega í heimahúsum þar sem hættan er yfirleitt mest. Það hafa verið teknar saman tölur úr öllum heiminum og komið í ljós að lang algengast er að fólk deyji af völdum reyks á heimili sínu þar sem það hefur næði til að gera þá hluti sem vill hvort sem það er vel eða illa. Maður veit aldrei hvað er fyrir innan útidyrahurðina á næsta húsi. Við höfum verið svo heppnir að fá að koma inn fyrir. Við höfum komið á framfæri boðskap okkar um það hvað fólk getur gert sjálfu sér til hjálpar til að draga úr hættu á eldi og reyk.
Það er stundum verið að tala um brunavarnir sem sölumannsstarf en í raun og veru er sölumennskan afstaðin hjá langflestum, allavegana þeim með eitthvert vit og hefur gengið í skóla sem nú er yfirleitt gert, það gerir sér fyllilega grein fyrir afleiðingum þess að fylgja ekki öryggisreglum (hvort sem það er að keyra bílinn sinn eða hlaupa afturábak niður stiga – það hlýtur einhvern tímann að gerast). Fólk veit þetta og hverjar afleiðingarnar eru en það þarf stundum að sýna fyrirhyggju og vera með áætlanir. Viðhorf margra markast af því að ,,þetta reddast” þ.e. hlutitnir bjargast. Það er ekki hægt að hafa það svoleiðis endalaust því það kemur að því að það verður ekki lengur hægt að bjarga málunum.
Í upphafi voru bara tvær vaktir með u.þ.b. 45 mönnum á hverri og þar af voru 15 eftirlitsmenn. Svo breyttum við þessu í kringum 1963. (Sumir voru sem sagt eftirlits- og slökkviliðsmenn samtímis). Maður var eftirlitsmaður á meðan hann var að vinna, gerði ekkert annað allan daginnog fór svo í útköll sem varavarðstjóri á dælubíl á nóttunni.
Þjálfunardagar voru um helgar, á laugardegi eða sunnudegi. Seinna meir vildu menn bæta um betur og voru einstaklingar ráðnir af götunni af yfirlögðu ráði vegna þess að þeir höfðu enga reynslu af slökkviliðsstörfum. Það hefur nefninlega viljað loða við menn sem fullorðnast og eldast að þeir missa smám saman áhugann á því sem þeir eru að gera og þess vegna ekki gott að setja þá í eftirlitið.
Við höfum haft það sem sið að taka unga menn af vöktunum, sem hafa óskað eftir því að gerast eftirlitsmenn og sýnt starfinu áhuga.
Brunaeftirlitið hérna fer eftir ákveðnum stöðlum og í því felast mikil tengsl við fólk.
Þetta er náttúrulega ekki lögreglulið heldur leiðbeinendur sem vilja öllum vel.
Stöð 2
Nú er komin slökkvistöð vestur í ,,Alert” til að stytta viðbragðstímann okkar og það er mikill munur einnig gagnvart Leifsstöð. Ferðalagið vestur í Alert hefur alla tíð þótt of langt.
Fjarskipti
Hér í gamla daga var það sem kallaðist símaþjónusta þar sem almennar símadömur svöruðu. Þegar hringt var í 17 og beðið um slökkviliðið þá svöruðu þær og tengdu svo yfir í slökkvistöð ef það var eitthvað um að vera. Það þýddi að við þurftum ekki að hafa vakandi símklefa af því það var einhver sem vaktaði neyðarnúmerið. Nú í dag er þettaorðið allt öðruvísi. Nú gildir bandaríska neyðarnúmerið 911. Ef fólk hringir í 112, sem er neyðarnúmerið á Íslandi og í Evrópu, þá færist það yfir í 911 ef það er hringt hér innan vallar í 112.
Í dag er sérþjálfaður maður á símanum og búinn að vera í nokkuð mörg ár. Þetta er orðin neyðarsímstöð. Það er enginn sem ,,monitorar” þ.e. enginn sem situr vakt yfir þessu nema við sjálfir. Það er skápur hérna frammi og búinn að vera í nokkur ár með lyklum í að öllum einkaíbúðum á vellinum sem við höfum í okkar umsjá til notkunar í neyðartilfellum. Þessi varsla hefur gengið vel hjá okkur og aldrei verið neitt að.
Svona eru öll störfin sem menn vinna hérna.
Bílaverkstæði
Við höfum ýmislegt gert til að gera starfið markvert og til að bæta reksturinn. Er Sveinn var ráðinn slökkvistjóri árið 1963, þá gerði hann að skilyrði að við myndum ekki þurfa að lúta því að láta gera við slökkvibíla á almennum bílaverkstæðum því þeir biluðu iðulega en það dróst að gera við. Varð úr að við tókum að okkur að halda tækjunum við og stofnuðum viðgerðarmannastöðu á vöktunum – A, B og C. Þar voru Sveinn Ólafsson, Garðar Gíslason, Njáll Skarphéðinsson, Ingimundur Eiríksson og svo koll af kolli hinir ýmsu menn sem hafa unnið við þetta og hefur þetta gengið mjög vel fyrir sig. Við höfum haldið slökkvibílum 100 prósent ,,in service” síðan ´63 með þessari aðferð og sameiginlegu átaki starfsmanna.
- Slökkvitækjaverkstæði
Slökkvitækjaviðgerðir hafa tíðkast í slökkviliðinu alveg frá upphafi en verið misjafnlega flóknar. Slökkvitækin í dag eru í raun töluvert frábrugðin því sem var, þó hefur alltaf verið háþrýstibúnaður á tækjunum með koltvísýringi en áður fyrr var mun meira um eiturefni í slökkvitækjum sem menn höndluðu. Það var mikið um samruna efna til þess að búa til slökkviefni með því að hvolfa tækjunum – efni á borð við saltsýru, efni sem við fengjum sennilega ekki að nota í dag. Engu að síður eru þær kröfur sem gerðar eru til slökkviliðsmanna í slökkvitækjaverkstæðinu í dag mun meiri (með menntun og annað) en í raun höndla þeir miklu minna af hættulegum efnum en þeir gerðu áður fyrr. Verkstæðið er fyrir allt Varnarliðið og eru um 8000 tæki á svæðinu í dag. Við höfum stundað háþrýstiprófanir frá 1977 á háþrýstitækjunum, viðgerðir og viðhald á reykköfunar-verkfærunum okkar og eins kúta og ýmislegt annað fyrir aðrar deildir á Keflavíkur-flugvelli og sparast stórfé með því að hafa þetta lag á og við gerum það aðallega til þess að tryggja okkur í stöðu og vera með eitthvað meira fyrir bæjarfélagið. Mikilvægt er að slökkviliðið, sem er ekki alltaf að slökkva bál, sé með verkefni sem einhvers virði eru fyrir þá sem borga brúsann – það er bara góð pólitík.
Ýmis mál og aðstoð við önnur slökkvilið
Óli Eggertz: ,,Halli, hvernig standa tryggingarmálin?”
Herinn kaupir sér ekki tryggingu frá tryggingarfélagi fyrir herinn, hernaðarmannvirki eða flugvélarnar – það bara tíðkast ekki.
Óli: ,,Og ekki hérna á vellinum?”
Nei. Þeirra trygging eru varúðarráðstafanir og slökkviliðið er ein af þeim. Aðrir sem eru á vellinum, líkt og Flugleiðir og verktakarnir, eru aftur á móti tryggðir eins og gengur.
Fólk sem einstaklingar getur keypt sér tryggingar eins og ég t.d. fjölskyldutryggingar hjá íslensku tryggingarfélögunum ef það kærir sig um. Það er nú skylt að hafa tryggingar á bílum sínum – að vísu borga þeir helmingi lægra iðgjald en við vegna þess að Keflavíkur-flugvöllur er talið svo lítið áhættusvæði ( þannig að þú Ólafur þarft að borga helmingi hærra iðgjald en John hermaður þó að þið keyrið á sama svæðinu).
Óli: ,,En slökkvibílarnir, eru þeir tryggðir?”
Nei, þeir eru ekki tryggðir hjá tryggingarfélögum heldur hjá hernum, þ.e. hann ábyrgist þá.
Óli: ,, Þannig að ef eitthvað kæmi fyrir slökkvibíl niðri í Keflavík myndi herinn ábyrgjast það?”
Já, já það er alveg í fullri ábyrgð. Þetta tengist íslenska ríkinu því það bætir tjónið ásamt varnarliðinu ef það verður eitthvert tjón. Það er sérstök tjónanefnd hjá utanríkis-ráðuneytinu sem fjallar um þessi mál og hefur alla tíð verið. Ég er þó ekki nógu fær til þess að að tjá mig um það í smáatriðum hvernig málum er háttað á milli ríkjanna tveggja.
Þó veit ég t.d. að ef þú færir á bílnum þínum og þú legðir honum hér við húsið, (það er ekkert sem segir að þú megir ekki leggja bílnum þar) veðráttan er þannig að það myndast grýlukerti við þakskeggið og það fellur loks ofan á húddið, fer í gegnum það og ofan í vél. Þá bætir sennilega íslenska ríkið skaðann af því að þú sem íslenskur ríkisborgari átt bílinn. Þetta virkar svona.
Eitt sinn var hér starfsmaður að hreinsa úr málningarrúllu og málningarúðinn fór á bíl annars starfsmanns hér á bakvið húsið og þetta varð að máli. Það var annaðhvort að starfsmaðurinn með rúlluna myndi borga hreinsun á bílnum eða íslenska ríkið. ATH ((Þetta endaði nú með því að starfsmaðurinn sem átti hlut að máli lagaði þetta til að forðast stórmál.)) En ráðuneytið hefði þurft að taka þetta á sig fyrir þennan starfsmann. Svona var þetta þá. Þetta er sennilega svona ennþá.
Það er ýmislegt sem hefur gerst hjá okkur og fólki finnst alltaf forvitnilegt að heyra ýmislegt sem hefur komið upp. Hægt var að tala um ,,ástandsárin” hér líkt og annars staðar á landinu. Á Keflavíkurflugvelli var til að mynda mikið rætt um smyglvarning og í gamla daga var mikið eltst við hann í hliðunum. Landinn sótti hingað, að ég tali nú ekki um ungar konur sem sóttu í unga herramenn sem hér voru við vinnu og höfðu meira af munaðarvöru en aðrir.
Slökkvistöðin var nú eitt af þeim svæðum sem fólk sótti í því þar voru menn sem höfðu aðgang að víni og öðrum smyglvarningi. Það var hægt að fá þetta keypt og þið getið rétt ímyndað ykkur orðið sem á þessu liði var en síðan hefur þetta jú farið minnkandi gegnum tíðina.
Óli: ,,Var þetta ekki mest áður en Sveinn tekur við?”
Jú, þetta var áður en hann gerðist slökkvistjóri. Aftur á móti er þetta tímabil í sögu okkar sem starfsmenn hér – þá upplifðum við þetta, sáum hvernig þetta var og nýttum okkur það vitanlega sumir hverjir – bæði til að ná okkur í tóbak og vín á þessum tímum, mat, nælonsokka og tyggjó en þetta er bara lífið eins og það var. Þegar ég var strákur í stríðinu fórum við krakkarnir inn í Rauða Kross, sem stóð við Snorrabraut í Reykjavík, og keyptum ,,ice cream” og fengum stundum steiktar svínakótilettur.
Uppákomur hafa verið hér ýmsar hér á Keflavíkurflugvelli. ,,Varið land” til dæmis. Einn af hvatamönnunum að því að halda hér hernum var einmitt Sveinn heitinn Eiríksson og ég ánetjaðist þessu með þeim. Við fórum um með mikið af listum, fengum fólk til að skrifa undir þá. Þeir voru síðan lagðir fyrir þingið. Telja menn að áframhald á dvöl varnarliðsins hafi notið góðs af þessu framtaki.
Það er ýmislegt sem hefur komið upp á sem slökkviliðið hér hefur tekið virkan þátt í (fyrir utan ,,varið land”). Til dæmis fórum við alla leið til Reykjavíkur í slökkvistörf inn í skemmurnar hjá Eimskip þar sem Sindri er núna, skammt frá bækistöð Strætisvagna Reykjavíkur, (u.þ.b. 1970). Rúnar Bjarnason var þá slökkvistjóri í Reykjavík. Hann bað okkur að veita sér aðstoð og ég fór þangað sjálfur með dælubíl – setti hann út í fjöru, lagði barka út í sjó (ég var kominn með sex barka því það féll alltaf frá) og dældi sjó upp í skemmurnar og þeir voru þar uppfrá strákarnir að sprauta.
Óli: ,,Varstu bara með einn bíl?”
Já, dælubíl sem nú er í Vestmannaeyjum. Svo hlóð ég steingarð út í sjóinn fyrir rest og það féll innfyrir hann og þannig náði ég polli til að halda vatninu gangandi.
Við fórum eitt sinn til Reykjavíkurflugvallar þegar þar brann skýli. Við fórum nú þangað í óþökk því það hefur nú lengi jaðrað við að vera ekkert að biðja Keflavíkurflugvöll að hjálpa. Það er ákveðin afbrýðissemi út í það hvað við höfum haft hérna og slökkvistjórinn sem þá var, bað ekki um hjálp þótt allt væri að fara. Þetta endaði með því að Sveinn heitinn sendi tvo slökkvibíla inneftir og þeir skiptu nú aðeins máli en að vísu var þetta svo langt komið að það var í raun unnið fyrir gýg að reyna að bjarga skýlinu.
Við höfum ítrekað stutt Reykjavíkurflugvöll og sent þangað bíla þegar bílarnir þeirra hafa verið bilaðir. Það var annaðhvort að loka flugvellinum eða færa innanlandsflugið til Keflavíkurflugvallar á meðan og sá kostur var valinn að ég lánaði þeim slökkvibíl á meðan. Það var a.m.k. í tví- eða þrígang sem þetta kom upp.
Nú…þeir hafa lent í vandræðum á Akureyri og við sent slökkvibíl þangað. Þeir höfðu ekki slökkvibíl til að sinna útköllum svo við lánuðum þeim bíl. Þeir komu hingað suður og við kenndum þeim á bílinn og strákar sem höfðu verið í þjálfun hér hjá okkur áður, gamlir slökkviliðsmenn á Akureyri, þeir tóku bílinn og fóru með hann norður.
Við eigum þakkarbréf frá slökkviliðinu á Selfossi því við lánuðum þeim bíl sömuleiðis. Ýmislegt höfum við lagt til málanna og ég var nú að enda við að tala við fólk í morgun – starfsmenn sem hafa sótt um starf á Akureyri sem slökkviliðsstjóri. Tveir voru valdir nú í vikunni til þesss að vera slökkviliðsmenn í Reykjavíkurborg – 102 sóttu um, tveir héðan, sex voru ráðnir og því 30% þeirra héðan og vel það. Ég er afar hreykinn af þessum mönnum. Þeir eru hátt metnir sem koma héðan og orðstírinn er góður – hann er fyrir natni og góða samvisku.
Ég man eftir ýmsum uppákomum sem hafa komið í starfinu sem slíku. Það hafa brunnið hér flugvélar og blessunarlega verið lítið um manntjón en þó hefur það komið fyrir af og til – oftast í svona minna flugi – ferjuflugi þar sem vélinni hefur hlekkst á.
Ég man eftir því þegar F-102 þota brotlenti inni á heiðum og tapaði þar 104 flugskeytum. Það varð að loka svæðinu og við sendum Vilhjálm Arngrímsson og Ástvald Eiríksson þangað austur með vopnadeildinni til að leita að þessum rakettum sem þeir fundu fyrir rest.
Óli: ,,Hvar var þetta aftur?”
Á leiðinni inn í veiðivötn í Landssveit. Svo vorum við sendir til að ná í flugvél austur á sanda með þyrlu en sú þyrla brotnaði og menn létust.
Eitt sinn fór Sveinn heitinn upp á Mosfellsheiði til að bjarga þyrlu – hjálpa til við að ná henni þaðan til byggða. Það tókst nú að bjarga því sem bjargað varð en svo fékk hermaður af Keflavíkurflugvelli orðu fyrir afrekið þó hann hafi hvergi komið nálægt málinu.
Svona hefur þetta nú oft verið hérna þ.e. að hróður okkar hefur fallið öðrum í skaut. Það vill nú stundum verða þannig.
Eitt sinn keyrði flugvél út af flugbrautinni við Húsavík og festist þar í drullu. Foringinn fór norður með helling af tækjum, reif vélina upp og svo flugu þeir henni suður með hjólin niðri því þeir óttuðust að tækju þeir hjólin upp þá næðust þau ekki niður aftur.
Úr þessu varð heilmikið mál.
Svo kom stóra dæmið þegar gosið varð 23. janúar 1973 í Vestmannaeyjum og þá fór Sveinn þangað. Það stóð til að reka hann fyrir það því herinn taldi hann vera að búa sér til einhvers konar ,,frægð” út á þetta á kostnað Varnarliðsins í stað þess að reyna að koma að einhverju gagni. Hann fór út í leyfisleysi og fyrir það átti sem sagt að reka hann en okkur tókst nú að koma í veg fyrir það. Ég og fleiri héldum þessu gangandi á meðan. Sveinn fékk Fálkaorðuna fyrir framgöngu sína við að hjálpa Vestmannaeyingum í samráði við Magnús heitinn Magnússon sem var bæjarstjóri – hann hafði hringt í hann og beðið um aðstoð. Páll Zophoníasson sem er enn í Eyjum var einn af aðal mönnunum á þessum tíma.
Ég man eftir því að Sveinn flaug frá Vestmannaeyjum til Reykjavíkur til fundar við sendiherrann og bað hann um að útvega sér dælur en það stóð nú eitthvað á því. Þá var Víetnam stríðið í gangi. Sveinn sagði við hann: ,,Það er nú lítill kostnaður við þessar dælur miðað við það sem þú þarft að gera þarna í Víetnam og þú gætir nú hjálpað okkur því við erum vinir þínir en ekki í baráttu við þig”. Þá leit sendiherrann á Svein og sagðist ætla að bjarga þessu. Málum lyktaði þannig að flogið var með dælurnar frá Texas í C-130 flutningavélum til Eyja og þær settar upp ásamt öðru kælikerfi.
Óli: ,,Hvað voru dælurnar margar?”
Þær voru 17 talsins og samstilltar/tengdar í röð en enduðu hjá hafnarmálum eftir gos, grotnuðu þar niður og urðu ónýtar. Því miður var ekki hugsað nógu vel um þær. Við eigum hins vegar ennþá rörin, kílómetra af olíuleiðslum, sem við sendum þangað út sem voru lagðar á hraunið og tengt í þær slöngur.
Óli: ,,Gæti þetta nýst í dag ef á þyrfti að halda?”
Jú, jú en það yrði sennilega notað gott plast í dag, það myndi alveg þola að vera ofan á hrauni sem manni væri stætt á. Þannig að sennilega yrði 2-3 tommu Reykjalunds plast lagt á þetta í dag. Það yrði sennilega allt annað uppi á teningunum ef upp kæmi eldgos í Vestmannaeyjum í dag – þá yrði sennilega lítið eða ekkert gert í því. Fólk yrði líklegast flutt úr eyjunni og allt látið eiga sig þangað til gosið kláraðist. Þá yrði hraunið einfaldlega fært til, ef þörf væri á, með nútíma tækni og vélum en ekki staðið í þessu eins og þá var – fleiri manns í lífshættu við nánast vonlaust starf.
Óli: ,,En það var einhver sveit þarna – var ekki slökkvibíll þarna og mannskapur?”
Til þess að geta gert eitthvað þurfti að fá mikið meira til Eyja en var til. Þessi bíll sem ég nefndi áðan sem ég var einmitt með í fjörunni fyrir Eimskip (2 tonna dælubíll) – hann er í Eyjum núna (heitir nú SL-1 eða SL-3). Hann var einmitt einn aðalbíllinn í íshúsi Vestmannaeyja sem brann um árið (Íshúsfélagið). Þeir eru með þennan bíl ennþá.
Það er svolítið skemmtilegt að segja frá því að fyrir nokkrum árum bilaði þessi bíll, afturdrif í honum, og ekkert til í hann en það vildi svo til að ég keypti mér einu sinni rútu sem einu sinni var neyðaskýli fyrir slökkviliðið (emergency shelterbus). Ég keypti hann í sölunefndinni 1990. Ég notaði hann sem gæsaver austur í Landeyjum og á haustin hafði ég verið í þessari rútu með kyndingu og gist því ég hafði verið að skjóta gæs. Elli slökkvistjóri í Eyjum hringdi í mig og spurði hvort ég gæti hjálpað sér að finna varahluti í bílinn. Ég svaraði: ,,Þú færð bara hásinguna undan rútunni minni”. Ég fékk bændur til að rífa hásinguna úr en varð að láta þá fá eitthvað í staðinn og varð úr að þeir fengu heila notaða loðnunót fyrir hana. Þeir tóku hásinguna undan og sendu hana til Eyja. Hún fór undir bílinn og er þar enn í dag. Loðnunótin er breidd yfir heyrúllur til að hrafninn fari ekki í rúllurnar á haustin. Svo var þar annar bíll, tankbíll, en hann er búið að selja.
Ein fyrsta uppákoman sem ég man eftir rifjast upp þegar við förum að tala saman um sögu slökkviliðsins var, að ég held daginn eftir að ég byrjaði að vinna hérna, þegar þota í flugtaki af braut 12, sem er 11 í dag, missti afl og hrapaði í höfnina í Njarðvík. Það voru tveir menn um borð. Þeir festust í vélinni og drukknuðu þegar vélin sökk. Það voru engin tæki við hendina til að ná þeim.
Í einu útkalli sem ég lenti í á sjúkrabíl (einu sinni var sjúkrabíll í slökkviliðinu) hafði P-2 vél lent og brann á brautarmótum 16/26. Ég sá þetta nú ekki sjálfur en þegar ég kom keyrandi á braut 30 (nú 29) þá kom allt í einu skoppandi vængendi á móti okkur.
Í sprengjuhólfi vélarinnar var auka bensíntankur sem sprakk í eldinum og bráðnuðu stigar slökkviliðsins í hitanum af bálinu sem blossaði upp. Þarna brunnu sumir þriðja stigs bruna.
Þetta var allt öðruvísi á þessum tíma og allt eiginlega barn síns tíma. Vélar flugu miklu lægra, þoldu illa veðrið og mun meiri möguleikar á því að illa gæti farið. Þeir sem áttu að bregðast við ef eitthvað færi úrskeiðis þar sem mannlegur kraftur var nærri voru mun ver undirbúnir. Þetta fer allt saman með breyttri tækni. Í dag er þetta allt miklu auðveldara og einfaldara.
Það hefur komið fyrir af og til að kveikt hefur verið í, jafnt ungir sem aldnir, bæði af klaufaskap og yfirlögðu ráði. Ef eitthvað slíkt kemur fyrir þá er viðkomandi strax sendur burt héðan og fær ekki að vera stundinni lengur á Íslandi á vegum hersins.
Áður fyrr var mun meira um sígarettureykingar en er í dag. Þá var hluti af aðal forvörnunum ,,Don´t smoke in bed” áróðurinn okkar sem þið kannist við. Nú til dags er nánast ekkert talað um þetta. Áður fyrr var þetta algengt. Við lentum margoft í því að hirða fólk hálfdautt úr rúmunum á meðan logana lagði úr sængurfötunum þeirra.
Eitt sinn kviknaði lítillega í blöndung sem menn voru að sjússa með bensíni hér á vellinum on ekki vildi betur til en svo að sá sem var að hella bensíninu hrökk aftur á bak og félagi hans sem stóð fyrir aftan hann fékk logandi bensínið yfir sig úr fötunni.
Óhugnaleg óhöpp hafa átt sér stað hér þótt þau hafa sem betur fer ekki verið ýkja mörg. Það hefur komið fyrir að menn hafa sogast inn í þotuhreyfla. Mörg önnur atvik hafa átt sér stað eins og þau útköll sem við fengum utan vallar, það var oft hringt í okkur fyrst en slökkviliðið á Suðurnesjum seinna.
Svo ég segi ykkur frá meiru þá var gamla slökkvistöðin flutt yfir í húsnæðið sem hýsir slökkvistöðina í dag um árið 1966 og sennilega verður ný stöð reist hérna einhverns staðar á miðjunni á athafnasvæðinu í framtíðinni.
Vestmannaeyjargosið
Óli: ,,Hvað var mikill mannskapur sem fór til Eyja?”
Ég veit nú ekki töluna en það var fjöldi manns sem fór héðan til Eyja alltaf í fríunum sínum, milli vakta og ,,Kellýum” og svo náttúrulega heill her af iðnaðarmönnum úr íslenska þjóðfélaginu sem þangað fór til að hjálpa og heilu hóparnir sem fóru til að slá bárujárni fyrir glugga sem Sveinn var nú upphafsmaðurinn að. Það gekk nú á ýmsu þarna því hinir og þessir menn vildu fá að ráða en okkar foringi réð nú ferðinni að miklu leyti enda sæmdur fálkaorðunni fyrir framgöngu sína þar.
Óli: ,,Myndirðu vilja meina að þáttur slökkviliðsins héðan og Sveins hafi verið afgerandi hvað varðar vatnskælingu?”
Já það er alls staðar viðurkennt að það hafi haft mikil áhrif en þetta var náttúrulega ekki árangur eins aðila. Það er enginn sem nær svona árangri einn. Allt þetta fólk sem kom þangað út eftir – allir þessir trésmiðir og iðnaðarmenn auk sjálfboðaliða eins og björgunarsveitarmenn gerðu stóra hluti en undir styrkri stjórn.
Óli: ,,Hvar byrjar sjókælingin?”
Upphaf hennar er tillaga frá vísindamanni, ég man ekki nafn hans, sem var til í að reyna þetta og þeir slökkviliðsmenn sem þarna voru drifu í að prófa þetta og það fór að virka með því að koma með kælingu inn á hraunið langt fyrir aftan sárið. Þá fór hraunið að stoppa sjálft sig og breytti rennslinu – bjargaði höfninni. Menn telja það engum vafa undirorpið. Þetta var það hægrennandi hraun.
Sveinn var fenginn til að koma til Hawaii til þess að meta möguleikann á að kæla hraun þar, en þar rennur það víst bara eins og Þjórsá. Þú breytir ekki rennsli Þjórsár með einhverjum smáverkum. Það virðist þó vera hægt í svona hægt vellandi hrauni þó svo að það renni áfram neðansjávar í vökvanum en um leið og búið er að breyta vökvanum í úða þá fer það að virka. Það virðist vera þannig. Þó ég sé ekkert sérfróður um þetta þá hef ég aðeins kynnt mér þetta Vestmannaeyjamál. Núna fyrir stuttu, þegar var æfing í sumar, sagði ég hópunum sem voru í þessari samvarðaræfingu frá því sem hafði skeð í Eyjum miðað við það sem ég hef frá foringjanum og hann sagði mér í okkar viðtölum þegar ég var að útvega slöngur, stúta og dót til að senda til hans. Hér í slökkviliðinu á Keflavíkurflugvelli hefur náttúrulega ýmislegt skeð síðan þú komst hingað Óli og alls konar uppákomur. Stjórnsýslan hjá okkur hefur nú verið upp og ofan og kannski ekki alltaf eins og hún ætti að vera. Það var til að mynda heilmikil uppákoma árið 1969 þegar flestir starfsmenn hér skrifuðu undir plagg og óskuðu þess að Varnarliðið ræki Svein Eiríksson slökkviliðsstjóra héðan í burtu fyrir hans framkomu og að þeirra mati skepnuskap gagnvart starfsmönnum. Upp úr þessu breyttust stjórnsýsluhættir og allir komust í sátt um það að halda skyldi áfram þrátt fyrir þessa óánægju alla. Þetta var aðför að okkur öllum sem voru hér í stjórn. En þetta var 1969 – löngu fyrir gosið.
Störf fyrir utan slökkvistöðina
Unnin hafa verið slökkvistörf, brunavarnir og þjálfun á hermönnum austur á Hornafirði, verktökum í Hvalfirði í NATO eldsneytisstöðunni og ratsjárstöð á Hornafirði og Langanesi. Við höfum þjónað sendiráðinu og fleiri hundruð slökkvikerfum gegnum árin og eldsneytisbirgðageymslur eru útbúnar froðu sem slökkviliðsmenn hafa prófað og dælt. Við endurbyggðum kirkju sjálfir, eina slökkviliðskirkjan sem að er til nokkurs staðar að því ég best veit.
Íþróttir
Lokaorð
Óli:,,Þið hljótið að hafa gott orð á ykkur hjá Bandaríkjamönnunum”.
Já það má alveg segja það. Við höfum búið í haginn. Það er það sem fer á slysstað, menn og konur sem skipta sköpum.
Þjálfunin er uppbyggð á ákveðinn máta. Svo höfum við húsreglur eða það sem við köllum ,,Standard Operating Procedures” og höfum við alltaf stuðst við þær.
Iðnmálastofnunin hefur verið að fræða menn um þessa siði okkar þ.e. um að hafa standandi starfsreglur – hver á að gera hvað, hvenær, hvernig, hvers vegna og með hverju eins og í okkar S.O.P.’s.
Kennarar stofnunarinnar sögðu einmitt að það væri ekkert annað fyrirtæki til í íslenska þjóðfélaginu sem starfaði nánast á erlendum vettvangi og eftir erlendum reglum. Í stuttu máli sagt að ekkert fyrirtæki væri til sem kæmist með tærnar þar sem slökkviliðið á Keflavíkurflugvelli væri með hælana – í raun og veru. Ég efast þó um að við njótum þessa sannmælis almennt í okkar íslenska þjóðfélagi.
Þegar staðlar ríkjanna tveggja (Íslands og Bandaríkjanna) rekast á og sá íslenski gengur lengra að okkar mati, þá er stuðst við hann. Nýja flugstöðvarbyggingin í Leifsstöð er til að mynda byggð samkvæmt fyrirmælum okkar og mínum undirskriftum.
Fólk temur sér það sem við höfum haft fyrir þeim varðandi uppfræðslu og kennslu á sviði brunavarna s.b.r. ,,Operation Edith”. Ég talaði við konu sem sagði að fræðslan sem hún hlaut í skóla er hún var krakki hér á Íslandi hafi gagnast henni í Bandaríkjunum mörgum árum síðar.
Við fengum fyrstu reykskynjarana sem bárust til Íslands.
Það er svo margt sem hefur komið héðan til íslensku slökkviliðanna sem eru dreifð út um allt land og ber helst að nefna tæki, mannskap og þekkingu. Aftur á móti er ekkert verið að tala um það að starfsvettvangur slökkviliðsins á Keflavíkurflugvelli hafi verið eitthvað viðmið annarra slökkviliða.